• De Amsterdamse aandelenmarkt heeft net als voor de effectenbeurzen wereldwijd geldt een volatiele week achter de rug. Gedurende de week bedroeg het verlies ten opzichte van vorige week vrijdag op een gegeven moment bijna 11%, maar de beurs heeft dat uiteindelijk nog tot 2,5% weten te beperken. De candle van deze week draagt het lichaam aan de bovenkant. Hoewel het lichaam daarvoor iets te groot is heeft de candle daarmee toch de kenmerken van een hammer, wat wil zeggen dat er een bodem gevormd zou kunnen zijn. Het is echter wel zo dat er nog bevestiging zal moeten volgen middels een groene candle. Zolang die er niet staat is de eerste indicatie in deze grafiek er een van een mogelijke bodem, waarbij aangetekend moet worden dat het om een voorlopige aanwijzing gaat.

• Bijzonder is dat het laagste punt van de candle een stuk boven het 50% Fibonacci niveau van de stijging 217,8 - 564 ligt, dat vinden we namelijk op 391 terwijl dat laagste punt op 401,5 lag. Wie weet gaan we dus toch nog naar dat niveau, maar dat zal afhangen van de vraag of de hammer al dan niet als bodem bevestigd wordt.

• De candle van vandaag wijst in elk geval op mogelijke topvorming. Het gaat om een zogenaamde dark cloud cover, een potentieel toppatroon uit de candlestick techniek. Ook hier geldt echter dat we zullen moeten wachten op bevestiging voordat we zeker weten dat het om een top gaat, die moet hier bestaan uit een rode candle voor het koersverloop van aanstaande maandag.

• Het hoogste punt van de dag ligt midden tussen het 38,2% en het 50% Fibonacci niveau van de daling 519,1 - 401,5, wat net als in de weekgrafiek een vreemde plaats is. Er zou op grond van de Fibonacci theorie nog een stijging naar het 50% niveau rond 460,4 moeten volgen. Dit brengt ons in de vreemde situatie dat we voor de weekgrafiek nog naar 391 zouden moeten gaan, maar in deze grafiek naar 460,4. Het is geen eenduidig beeld.

• De Bollinger Bands laten ons zien dat de beursbarometer zich in elk geval in een dalende trend bevindt, maar laten zowel ruimte voor een beweging naar boven als naar beneden. Hier hebben we dus niet veel aan.

• De uurgrafiek biedt echter uitkomst. Hier heeft lijn p namelijk weerstand geboden, het herstel in de vorm van het kanaal d-d' is hier geëindigd. Lijn p heeft de dalende trend in de uurgrafiek dus intact gehouden, daar komt het op neer. Ik wil zolang we ons onder die lijn bevinden dan ook uit gaan van een voortzetting van de daling.

• Ik wordt hierin gesterkt door het gegeven dat we vandaag een top vormden ter hoogte van het 76,4% Fibonacci niveau van de daling 469 - 401,5. Theoretisch is de kans dat er hier een top ontstaat over het algemeen klein, ik heb de laatste maanden echter vaker toppen op 76,4% niveaus gezien waarop een voortzetting van de daling volgde en moet daar ook deze keer dus van uit gaan.

• Het kan echter pas van een neerwaarts vervolg komen als de beursindex door lijn d breekt, dat is dus een cruciale lijn.

• Vanmiddag vonden we nog steun ter hoogte van het 38,2% Fibonacci niveau van de laatste opwaartse beweging van 413,5 naar 453,7, dit niveau zou eventueel dus nog kunnen voorkomen dat we aanstaande maandag naar lijn d gaan. We dienen dan wel onmiddellijk op te veren, anders komt daar niets van terecht. Gaan we omhoog dan zal lijn p wederom weerstand vormen, daar ga ik althans zolang het tegendeel niet bewezen is van uit. Een trendlijn is namelijk pas als doorbroken te beschouwen als die doorbraak een feit is en eerder niet.
• Dalen we maandag verder dan kan het 50% niveau rond 433,6 steun bieden, daaronder komt het op lijn d aan.
• Zou onze aandelenmarktindex onder lijn d komen dan kan het 61,8% niveau rond 428,8 in theorie nog redding bieden, maar daar zou ik na een daling onder lijn d toch wat minder vertrouwen in hebben als normaal bij dit niveau het geval is.

Resumerend:

Na een week als deze kijk ik met genoegen uit naar het weekend, dat mag u van me weten. Het was door de extreme volatiliteit een zeer enerverende week. Als ik kijk naar de situatie die vandaag overgebleven is zie ik een gemengd beeld. De hammer in de weekgrafiek wijst op een mogelijke bodem, de dark cloud cover in de daggrafiek op een potentiële top. Fibonacci lijnen in de weekgrafiek zeggen ons dat de index nog naar 391 zou moeten gaan, Fibonacci lijnen in de daggrafiek dat er een stijging naar 460,4 zou moeten volgen. De daggrafiek met Bollinger Bands laat in het midden wat er zou moeten gebeuren. De grafiek die ons houvast geeft is de uurgrafiek, zolang we ons in die grafiek namelijk onder lijn p bevinden dienen we uit te gaan van een neerwaarts vervolg. Zeker is dat echter nog niet, er kan in de kwartiergrafiek nog steun liggen rond het slot van vandaag, rond 433,6, bij lijn d en rond 428,8. Van dat laatste niveau ben ik overigens minder zeker omdat een doorbraak van lijn d een negatieve ontwikkeling zou zijn die zou wijzen op een aanhoudende beweging naar beneden. Eén ding is op grond van het bovenstaande wel zeker, we zijn nog niet uit de brand.

En dan nog dit...

Gemiddeld één keer per maand kijk ik op deze site naar het koersverloop van de euro ten opzichte van de yen, voor het laatst deed ik dat op 31 december 2007. Ik beschreef die dag hoe een belangrijk deel van de koerswinsten van de afgelopen jaren toegeschreven kan worden aan speculanten die geld lenen in Japan om dat vervolgens op onze aandelenmarkten te gaan beleggen, de zogenaamde carry-trade. De grafiek van de euro in relatie tot de yen geeft een goede indicatie van de geldstromen tussen Europa en Japan, de koers van de euro wordt immers bepaald door vraag en aanbod. Zou de euro verzwakken dan zou dat een verandering in vraag en aanbod weergeven, een wijziging in de geldstroom, en dat zou wijzen op het terugdraaien van carry-trades.

• Om met de deur in huis te vallen, de euro is vorige week vrijdag door de lange termijn trendlijn a gevallen, maar door de renteverlaging van de FED vervolgens weer teruggekeerd boven de lijn. Dat is een ongewone ontwikkeling, maar past wel bij het ongebruikelijke besluit in de VS om tussentijds een forse renteverlaging door te voeren. Duidelijk is dat de euro de laatste weken onder druk staat, de yen is de dit jaar een stuk sterker geworden. Dit wordt veroorzaakt door een toename van de geldstroom of beter gezegd de terugkeer van yens naar Japan. Europese posities zijn afgebouwd, de daarmee gemoeide euro's omgewisseld in yens waarmee leningen moeten zijn afgelost. Het beeld is door de terugkeer boven lijn a echter nog niet zodanig slecht dat het nog lopende carry-trades aan gaat tasten, dat zou pas bij een daling van de euro onder de laatste bodem op ¥ 153,10 en zeker bij een daling onder de stippellijn op ¥ 151,30 het geval zijn. Maak de borst dus maar nat mocht de euro onder die niveaus zakken. Komt de euro daarentegen boven ¥ 160 dan krijgen we nog even uitstel van executie. -Ad Nooten-

Naar boven          Overzicht van eerder in En dan nog dit... besproken onderwerpen