-
Het is vandaag zowel het
einde van de beursweek als van de beursmaand, daarom krijgt u van mij
een extra groot aantal grafieken. Veel mensen vinden het wonderlijk dat
ik zoveel grafieken over een en dezelfde index gebruik, zij zullen zich
vandaag zeker verbazen. Ik begin namelijk met het vaststellen van het
lange termijn beeld, daarvoor gebruik ik achtereenvolgens twee
maandgrafieken. Het doel is om de grote lijnen te bepalen zodat ik
vervolgens in de andere grafieken kan controleren of deze met de grote
lijn stroken. Ik ga daarbij van maand- naar weekgrafiek, van weekgrafiek
naar daggrafiek, van daggrafiek naar uurgrafiek en alsof het nog niet
genoeg is ook nog eens van uurgrafiek naar 15min grafiek. Ik verfijn de
analyse dus steeds verder. De bedoeling is dat ik dan aan het eind een
conclusie kan trekken omtrent de richting die de beurs gaat nemen en als
ik dat niet geheel kan bepalen in ieder geval de grenzen vast kan
stellen
waarop we moeten letten.
-
In de maandgrafiek staat
een heel groot hoofd-
en schouders patroon, ik heb dat al vaker besproken omdat het al
halverwege 2002 voltooid is met een daling onder de neklijn B. Het
koersdoel van het patroon is de stippellijn 2 onderin de grafiek. Die
heb ik bepaald door de afstand van lijn B naar stippellijn 1 te meten en de stippellijn 2 met diezelfde afstand onder de lijn B
te tekenen. Na voltooiing van een dergelijk patroon volgt namelijk over
het algemeen een daling ter grootte van het hoofd. Dit is een heel groot
patroon dat zich over meerdere jaren uitstrekt en het bereiken van het
koersdoel is daarom eveneens een proces van enkele jaren. De daling
vindt mogelijk in twee stukken plaats, allereerst hebben we al een
daling ter grootte van de rechterschouder naar stippellijn 4 achter de
rug en zijn we nu aan de test
bezig. Deze test, een poging om de neklijn te bereiken of te passeren,
kan vervolgd worden door de rest van de daling naar stippellijn 2. Een
lezer vroeg me waarom ik zo pessimistisch ben, de index kan toch gewoon
naar boven door de neklijn breken? Ja, dat kan zeker, maar zolang het
nog niet is gebeurd is het raadzaam van een verdere daling uit te gaan.
Dat is de kern van de technische analyse, zo'n lijn is een weerstand tot
het tegendeel is bewezen. In de weekgrafiek en de grafieken daaronder
speur ik dan steeds naar bevestiging van dit scenario of naar gegevens
die juist het tegendeel bewijzen. Deze grafieken moeten me een
voorwaarschuwing geven voor een doorbraak van de neklijn. Veranderingen
in een lange termijn grafiek beginnen klein en breiden zich dan als het
ware uit naar de maandgrafiek, die verandert als laatste. De
maandgrafiek is echter de belangrijkste grafiek en een lange termijn
trend die daarin zichtbaar is verandert niet zomaar. Dat is de reden dat
ik zolang de onderliggende grafieken mijn ongelijk niet bewijzen
vasthoudt aan deze grafiek en de lijnen daarin.
-
De index stabiliseert zich
sinds de uitbraak uit het kanaal FF'. Ik heb op 16 juli (nog te lezen
via de deze historie)
laten zien dat het om een langzaam naar beneden draaiend patroon gaat
waarvan het er naar uit ziet dat het een daling is, maar dat is in deze
maandgrafiek niet te zien. Hier kan het bij wijze van spreken nog om een
consolidatie gaan in de vorm van een patroon dat wat weg heeft van een vlag,
ik kan de lezer van daarnet dus geruststellen en vertellen dat de kans
op een stijging niet geheel verkeken is. We zien dat ook in de
logaritmische maandgrafiek.

-
In deze logaritmische
grafiek ligt de candle van deze maand namelijk precies tegen de lijn G
aan die ik langs de vorige toppen heb getrokken. De komende maand heeft
de index dus de gelegenheid om door die lijn heen te breken en in
navolging van de lijn F' in de lineaire maandgrafiek ook deze dalende
trend te breken. De lijn ligt de komende maand rond 345, zeker een getal
om in gedachten te houden. Zou de index de komende maand boven 345
afsluiten dan zou dat een belangrijke positieve ontwikkeling zijn.
-
U ziet vanzelfsprekend ook
in deze grafiek het hoofd- en schouders patroon. Passen we hier voor de
bepaling van het koersdoel dezelfde methode toe dan komt dat bij
stippellijn 2 te liggen. Doordat de schaalverdeling van de grafiek
afwijkt van de lineaire schaalverdeling komt een daling die in afstand
ten opzichte van de neklijn gemeten hetzelfde is als de afstand tussen
neklijn en hoofd dus op een veel hoger punt te liggen. Jammer genoeg
hebben we dat punt niet bereikt, we zijn er een behoorlijk stuk boven
gebleven, zeker als je van de candle op de bodem het lichaam (het dikke
deel) als het allerbelangrijkste deel beschouwt. We kunnen helaas niet
stellen dat het koersdoel is bereikt en kunnen niets doen met dit
patroon, er zou namelijk nog altijd een daling naar stippellijn 2
mogelijk zijn. Er zijn overigens analisten die vinden dat de index dicht
genoeg bij het koersdoel is geweest om het als bereikt te kunnen
beschouwen. Ik ben sowieso geen aanhanger van het gebruiken van een
logaritmische grafiek om een koersdoel te bepalen. Het strookt niet met
de oorspronkelijke theorie waarin gesproken wordt over het meten in
punten. Toch noem ik beide methodes zodat u uw eigen mening kunt vormen.
-
Ik wil het laatste stukje
van deze logaritmische grafiek nader bekijken in de logaritmische
weekgrafiek.

-
U kijkt naar het laatste
deel van de maandgrafiek, het stuk vanaf de rechterschouder van het
hoofd- en schouders patroon is als het ware uitvergroot. Iedere candle
stelt echter een week voor. We zijn dicht bij de lijn G. In deze grafiek
hebben we hem nog niet geraakt, dat komt omdat deze grafiek natuurlijk
wat nauwkeuriger is dan de maandgrafiek. Ik ga de komende weken
nauwkeurig volgen wat de index doet ten opzichte van deze lijn, een
stijging door deze lijn zou namelijk betekenen dat we naar de neklijn B
zouden gaan, dit natuurlijk in een poging deze te breken. Ik zal de
komende tijd, tot er meer duidelijkheid is, dan ook iedere vrijdag deze
grafiek plaatsen en u het punt geven waar de lijn de week daarop ligt
zodat u er ook zelf op kunt letten. De komende week bevindt de lijn zich
rond 352.
-
De candle van deze week is
de moeite waard. Hij omvat zijn voorganger volledig, we noemen dit een engulfing
bullish line. Het is een betrouwbaar bodempatroon en dat is een
belangrijk gegeven. De beurs denkt hier de bodem bereikt te hebben, dat
is de boodschap die hier achter zit. Als de beurs daarmee gelijk krijgt,
hetgeen natuurlijk niet persé zo hoeft te zijn omdat ieder patroon een
momentopname is, dan moeten we ons opmaken voor een poging lijn G te
breken. Er is dan een hogere bodem gevormd binnen het kanaal nn' en dat
is per definitie bullish.
U begrijpt dat we de komende tijd de verdere koersontwikkeling in dit
kanaal met extra aandacht moeten gaan volgen.
-
U ziet hier het laatste
deel van het kanaal nn' in de grafiek waarin iedere candle een dag
vertegenwoordigt. We zagen gisteren een uitbraak uit het dalend kanaal
rr' en daardoor is de hogere bodem ontstaan. Van een hogere bodem is
overigens alleen sprake als we de laagste koersen meenemen, het slot van
26 juli was wel het laagste slot van dit jaar. Een dergelijk laagste
slot is eigenlijk een verkoopsignaal, maar daar heeft de beurs niets mee
gedaan. De vraag die we moeten zien te beantwoorden is of dit de start
kan zijn van een stijging naar lijn n'. Die stijging is namelijk
noodzakelijk om bij lijn G in week- en maandgrafiek te komen.
-
De candle van vandaag
geeft daarover geen uitsluitsel. Het is een candle die bekend staat
onder de naam hanging
man, niet bepaald een aantrekkelijke naam. We zien aan de candle dat
opening en slot dicht bij elkaar lagen, gedurende de dag trad er dus een
daling in waarop kopers de index weer naar boven brachten. De candle
toont door zijn lange staart dat er verkoopdruk is geweest, dat is ten
opzichte van de voorgaande stijging een verandering. Zou deze
verkoopdruk maandag weer aanwezig zijn en zou de index dan onder deze
candle sluiten, dan zouden dat alle kopers van vandaag
"hangen". Dit verklaart de naam hanging man. Het herstel
gedurende de dag laat echter ook de kans op een stijging open, er kwamen
immers kopers en die waren fel zoals we verderop in deze analyse zullen
zien. Over het algemeen wordt deze candle echter gevolgd door een
daling, maar het is verstandig te wachten op bevestiging. De index zou
dan maandag op zijn minst onder het lichaam van de hanging man moeten
openen om er vervolgens onder te sluiten. Daarmee zou een belangrijk
toppatroon zijn gevormd.
-
Voorlopig is daarvan
echter nog geen sprake, we zien een mooi stijgend trendkanaal pp'
waarbinnen de index vanmiddag een hogere bodem laat zien. Zolang die
hogere bodems blijven ontstaan hoeven we ons nog geen zorgen te maken om
een daling. De hanging man in de daggrafiek is wel een belangrijke
waarschuwing dat het tij zou kunnen keren, hou dat dus maandag in
gedachten.
-
Er zijn twee zaken die tot
een daling zouden kunnen leiden. De eerste factor is de divergentie
tussen index en het MACD
histogram. Slaagde die laatste er bij de top van gisteren nog in
redelijk in de buurt van de voorgaande top te komen, vandaag lukte dat
bij het slot helemaal niet meer. De indicator staat zelfs nog licht
negatief. Deze divergentie, het uiteenlopen van koersgedrag en
indicator, duidt op een mogelijke omkeer. Voor het tweede punt gaan we
naar de 15min grafiek.
-
In deze laatste grafiek
van deze analyse is ter hoogte van de bovenste blauwe stippellijn een
dubbele top ontstaan. De dubbele top kan in dit geval de bovenkant van
een stijgende
driehoek zijn waarvan lijn p de onderkant is, maar het kan
evenzogoed de start zijn van een echte top die dan de vorm van de letter
M gaat krijgen. Zolang we boven 327 blijven is van dat laatste nog geen
sprake en hou ik het op een verdere stijging, onder 327 moeten we
ernstig rekening houden met zo'n M-vormige top.
-
Rest me nog te vermelden
dat de kopers fel waren zoals ik bij de daggrafiek al schreef, zij
wisten een scherpe stijging tot stand te brengen en zijn dus beslist nog
niet uitgerangeerd.
Resumerend:
Om te beginnen zagen we in de lineaire maandgrafiek dat de kans op
een diepe val van de AEX groot blijft zolang we tenminste onder de neklijn B
blijven. Vanuit de logaritmische maandgrafiek kunnen we daar de voorwaarde
aan toevoegen dat we onder de dalende lijn G blijven. In diezelfde grafiek
zagen we dat er analisten zijn die vinden dat het koersdoel van het hoofd-
en schouders patroon al bereikt is en we zagen in de logaritmische
weekgrafiek een engulfing bullish line. Dit is een bodempatroon dat erop
duidt dat de beurs wel mogelijkheden ziet om verder naar boven te gaan. Alle
aanleiding om het koersverloop ten opzichte van die lijn G de komende tijd
goed te gaan volgen. Om bij lijn G te komen zullen we in de daggrafiek naar
de lijn n' moeten stijgen. Dat is op dit moment vanwege het ontstaan van een
hanging man in de daggrafiek twijfelachtig. Er is bovendien sterke
divergentie in de uurgrafiek en ook de dubbele top in de 15min grafiek houdt
de kans op een daling open. We zullen in verband met de hanging man maandag
de opening en het slot extra aandacht moeten geven. De hanging man geeft een
mogelijke daling aan, maar de index moet dan ter bevestiging onder het slot
van vandaag openen en onder de laagste koers van vandaag sluiten. We zagen
in de 15min grafiek dat dat punt op 327 ligt, zodra we daaronder komen
ontstaat meteen ook de kans op een M-vormige top. We weten echter pas zeker
dat het niet van een verdere stijging gaat komen als de index onder de lijn
p in de 15min grafiek komt, zolang het kanaal pp' namelijk intact is ga ik
uit van een verdere stijging. Een trend is immers een trend tot het
tegendeel bewezen is en dat geldt ook voor korte termijn bewegingen. -Ad-
En dan nog dit....
Geld is een goede knecht
maar een slechte meester.
Naar boven
|