-
Aangezien er vandaag weer een maand is afgelopen start
ik de analyse met mijn beoordeling van de maandgrafiek. Die is deze
maand zonder meer de moeite waard. In de grafiek is zoals u
waarschijnlijk weet halverwege het jaar 2002 een groot hoofd-
en schouders patroon (h&s) afgerond waarvan de schouders en het
hoofd in de grafiek aangegeven staan met de letters S en H. Het is een
patroon dat niet in het minst door zijn formaat, maar meer nog door zijn
koersdoel discussies oproept en vele technisch analisten noemen het
patroon daarom niet eens. De een zegt dat het patroon te groot is en we
doordat we geen ervaring hebben met een h&s van deze maat er niets
over kunnen zeggen, de ander verzwijgt het vanwege het extreem lage en
daardoor onwerkelijk geachte koersdoel. Na de afronding van een hoofd-
en schouders patroon dat plaats vindt door een daling onder de neklijn
volgt bij dit patroon meestal een daling ter grootte van de hoogte van
het hoofd. Deze daling hoeft niet meteen te volgen, maar eerst kan nog
de neklijn worden getest
vooraleer de werkelijke daling naar het koersdoel wordt ingezet. Dat
koersdoel ligt door de hoogte van het hoofd van 320 punten en de neklijn
op 380 op een AEX van 60 punten, inderdaad een waarde die moeilijk voor
te stellen is. Het is dus verleidelijk om er niets over te zeggen, dan
kun je ook je gezicht niet verliezen.
-
Daar komt nog bij dat het patroon door een stijging
boven de neklijn zijn waarde zou verliezen. Die neklijn is de lijn B in
bovenstaande grafiek. Ik heb de lijn destijds horizontaal getekend
vanwege de gedachte dat het in de maandgrafiek gaat om de grote lijnen
en niet om de details. Een lezer merkte onlangs terecht op dat je de
neklijn ook nog licht schuin oplopend zou kunnen tekenen waardoor hij
iets hoger komt te liggen. Toch hou ik hem horizontaal omdat de laatste
bodem van dit patroon relevant is, dat is de bodem uit het jaar 2001 die
op 378 lag. Nogmaals, het komt in een maandgrafiek niet op een puntje
meer of minder, maar we zijn met een hoogste koers van 377 vandaag wel
akelig dicht in de buurt van die bodem geweest. Ik heb het getal sinds
de vorming van het patroon afgerond op 380, maar in feite zijn we
vandaag dus al bezig geweest met het testen van de neklijn. We gebruiken
het woord testen als we proberen door vroegere steun die nu weerstand is
geworden heen te breken.
-
U begrijpt dat het de analyse aanzienlijk op zou fleuren
als we de neklijn van het patroon zouden breken. Ik zou het patroon met
zijn hatelijke koersdoel uit de grafiek kunnen verwijderen, de
tegenstanders die het patroon verzwegen gelijk geven en fluitend met
hogere koersdoelen kunnen gaan werken. Op grond van de Fibonacci
methode behoort dit ook tot de mogelijkheden. De index is ruim voorbij
het 23,6% niveau en daardoor is het 38,2% niveau op 403 het volgende
richtpunt. Om daar te komen zullen we dus door 380 moeten breken en
eigenlijk niet moeten gaan dalen, als we de volgende maand namelijk een
rode candle zouden neerzetten zou ik de test van de neklijn als mislukt
moeten beschouwen en theoretisch uitgaan van een daling.
-
Zo'n vaart zal het nog niet meteen lopen, we hebben in
de daggrafiek namelijk een fraaie stijgende trend en we hebben wat dat
betreft zolang de belegger zo positief blijft nog alle gelegenheid om
380 te breken.
-
Toch is er wel enige reden tot zorg, de trend kent vanaf
oktober van vorig jaar geen winstnemingen van enige betekenis. Niet
iedereen vindt trouwens dat winstnemingen ontbreken hoor, ik hoorde
gisteren in een televisieprogramma een vermogensbeheerder de geringe
daling van vorige week al een gezonde correctie noemen. Hij hoort dus
duidelijk tot de -gezien de koerssprong van vrijdag krachtige- groep
beleggers die in de bodem van vorige week al aanleiding zagen om in de
markt te springen. Een correctie kan ik het echter met de beste wil van
de wereld niet noemen en hoe verder de index zonder een flinke daling
naar boven gaat hoe gevaarlijker het naar mijn mening wordt.
-
Gevaarlijk of niet, we moeten naar de grafiek blijven
kijken en zien zoals gezegd een mooie stijgende trend. In die trend is
vandaag een zogenaamde couterattack
line gevormd, een toppatroon uit de candlestick
techniek. Het lichaam van de candle is effen rood en dat houdt in dat de
bovenkant van dat lichaam de opening is en de onderkant het slot. De
opening toont dat de eerste slag voor de kopers was, het slot ter hoogte
van het slot van de voorgaande candle laat zien dat de verkopers in de
tegenaanval gingen en dat verklaart dan meteen de naam van het patroon.
Er bestaat op grond van deze candle de mogelijkheid van een daling.
-
Bij een daling zou een dubbele top worden gevormd, we
slaagden er namelijk niet in om boven de vorige top te sluiten. Een
dubbele top kan een tijdelijke pauze van de stijgende beweging zijn,
maar kan daarentegen ook de voorbode van een dalende trend zijn en
het is daarom een patroon dat een zeker risico in zich draagt. Het is
dus beter als het niet ontstaat, zeker ter hoogte van de hierboven
beschreven neklijn kunnen we dat niet gebruiken.
-
Laten we aan de hand van de overige grafieken proberen
in te schatten wat hierop kan volgen.
-
De uurgrafiek laat zien dat er voor de korte termijn
maar weinig zorgen zijn, het toppatroon in de daggrafiek heeft zich nog
niet vertaald in een verslechterend beeld in de uurgrafiek. Er is
vandaag een hogere top ontstaan waardoor het proces van hogere toppen is
hervat. Het gegeven dat we onder de vorige top zijn gesloten doet hier
in deze uurgrafiek niet aan af en telt alleen in de daggrafiek waar het
als een dubbele top gezien kan worden. Weten we nu een hogere bodem neer
te zetten dan kan zo'n bodem het lanceerplatform zijn om de weg naar
boven te hervatten, dat is dus waar we op gaan letten.
-
Ik ga bovendien letten op de steunlijn
m, zolang we
boven die lijn zijn is de stijgende trend intact.
-
Kijken we naar de 15min grafiek dan kan die lijn m
echter wel in gevaar komen. We zijn onder het gap
van vanochtend gekomen dat daarmee gesloten is, maar het gap van
afgelopen vrijdag is nog open gebleven. In theorie worden gaps meestal gesloten. De
index zou volgens deze theorie dus terug moeten keren in het gebied
tussen 371,1 en 372,4. Het vervelende is dat de technische analyse op
dit moment nogal aan veranderingen onderhevig is en gaps dus niet altijd
meer gesloten worden, zo staan er rond 327 en 344 nog een tweetal kleine
gaps open. Ik zou er dan voor kunnen kiezen het mogelijk sluiten van
gaps niet meer te noemen, maar dat heeft niet mijn voorkeur. Ik probeer
de gereedschappen uit de technische analyse namelijk zo zuiver mogelijk
toe te passen en als ik sommige zaken niet meer zou noemen bestaat het
gevaar dat ik me schuldig ga maken aan willekeur. Het gap zou technisch
gesproken nog gesloten moeten worden, punt.
-
Dat zou ons dan echter ook onder lijn m brengen
aangezien die lijn al behoorlijk is opgerukt naar boven. Een daling
onder die lijn zou negatief zijn, maar ook nog niet desastreus voor de
stijgende trend. Hiervoor is namelijk alleen de bodem op 368,7 relevant,
pas onder dat niveau zou tenslotte pas echt een lagere bodem ontstaan in
zowel uurgrafiek als 15min grafiek.
Resumerend:
We zagen in de maandgrafiek dat we ons in de buurt van een uiterst
belangrijk punt bevinden, als je tenminste zoals ik hecht aan het gebruik van het
grote hoofd- en schouders patroon in die grafiek. Wordt de
neklijn van dat patroon niet gebroken dan moet ik als ik de technische
analyse correct wil blijven toepassen vasthouden aan een sterk negatief
lange termijn beeld en dat doet me bepaald geen vreugd. Het zou voor ons
allen veel beter zijn als de index verder zou stijgen naar het 38,2%
Fibonacci niveau op 403 in de maandgrafiek. Het hoofd- en schouders patroon
zou dan zijn waarde verliezen en dat zou de analyse een stuk minder complex
en ook een stuk minder negatief maken. De kans op een doorbraak van die
neklijn is gezien de stijgende trend zonder meer aanwezig, maar er dreigt
wel een kink in de kabel te komen. In de daggrafiek is namelijk een dark
cloud cover ontstaan en dat is een toppatroon. Toppatronen hebben de laatste
maanden echter steeds maar beperkt tegenstand geboden, dus we zullen in de
onderliggende grafieken naar eventuele bevestiging moeten zoeken. Ik kan
daar kort over zijn, van die bevestiging zou pas sprake zijn bij een index
onder 368,7. Op dit moment zijn we daar nog een stuk boven en dreigt alleen
een daling naar 371,1 om het gap van afgelopen vrijdag te sluiten. Meer kan
ik er op dit moment nog niet over zeggen, we zullen het vervolg op het
toppatroon uit de daggrafiek af moeten leiden uit de stappen die we de
komende dagen nemen.
En dan nog
dit....
Op 2 maart wordt de AEX index
aanzienlijk minder evenwichtig. De samenstelling wordt door de toevoeging van
twee fondsen en de verwijdering van één fonds veranderd, maar daarin
schuilt het kwaad niet. Waar dat kwaad wel in schuilt is dat met ingang van
diezelfde datum de maximale weging die een fonds kan hebben wordt verhoogd
naar 15%. De afgelopen tijd zijn index beleggers al vooruit gelopen op dit
extra gewicht en hebben hun aandeel in twee fondsen uitgebreid. Deze twee
fondsen, te weten Koninklijke Olie en ING, zullen samen maar liefst 30% van
de index dragen, waardoor van een brede beursindex waarin vele sectoren
redelijk goed zijn vertegenwoordigd geen sprake meer zal zijn. Om de
richting van de index te bepalen wordt het met name belangrijk om de
genoemde fondsen te volgen. Stijgen zij dan ligt het door hun gewicht voor
de hand dat de beursindex ook stijgt, dalen zij dan geldt het omgekeerde.
Zolang beide fondsen het goed doen zal je daar waarschijnlijk niet veel
mensen over horen klagen, maar komt een van beiden door welke oorzaak dan
ook in zwaar weer dan zal dat de gehele beurs ongenadig treffen en zal dat
ongetwijfeld anders liggen. Toch hoor je daar nu niemand over, vreemd
eigenlijk. -Ad-
Naar boven
|