-
In de eerste grafiek van vorige week vrijdag die u via
de link historie desgewenst nog op kunt roepen liet ik u het grote hoofd-
en schouders patroon in de AEX index zien en vertelde erbij dat we
naar de neklijn B zouden moeten stijgen om daar dan een kans te wagen
deze lijn te breken. We zijn deze week zoals u hierboven ziet wederom een stukje
dichterbij die neklijn gekomen, de opmars die al vanaf oktober vorig
jaar geen periode van winstnemingen meer kent gaat gestaag voort. Dat ontbreken van winstnemingen is wel iets dat me zorgen baart, maar dat
terzijde, over mogelijke oorzaak en gevolg leest u verderop meer. Grafisch is
er geen speld tussen de stijging naar de neklijn te krijgen en dat is
voor de technische analyse van belang. Het schept ons later wellicht de
mogelijkheid de neklijn te doorbreken en het patroon dat wijst op een
fors lagere AEX daardoor van zijn waarde te ontdoen.
-
U ziet dat de kopers zich op de weg naar 380 niet van de
wijs laten brengen. In de grafiek heb ik ten opzichte van gisteren het
blauwe lijntje dat parallel aan lijn u liep weggehaald, want we kwamen
er vandaag weer boven. Het heeft niet veel zin dergelijke lijnen in de
grafiek te laten staan als de index er eerst onder, maar vervolgens toch
weer boven komt, de lijn speelt geen rol meer.
-
De divergentie tussen index
en MACD histogram
doet dat kennelijk evenmin. Ik vertelde u gisteren dat de index een
nieuwe top maakte en de indicator niet, zij divergeren, en dat is een
verschijnsel dat in de technische analyse vaak als voorbode van een
daling wordt gezien. De index en de indicator horen elkaar namelijk te
bevestigen, doen zij dat niet dan is dat een teken aan de wand. De
daling blijft desondanks uit.
-
Dat komt omdat de index in de uurgrafiek boven de lijn w
is gebleven. Daarnaast maakt de index steeds opnieuw hogere toppen en
komen de op die toppen volgende bodems ten opzichte van eerdere bodems
ook voortdurend hoger te liggen. Dit klassieke patroon staat tot op
heden garant voor de voortzetting van de opwaartse beweging.
-
Langs de toppen van de beweging ziet u de lijn
g. Lijn g
en lijn w lopen naar elkaar toe hetgeen betekent dat de belegger
voorzichtiger wordt. De stijgingen vanaf lijn w worden steeds korter,
naarmate de tijd vordert worden verkopers dus na een steeds kortere
stijging actief. Dat houdt in dat zij geleidelijk aan vertrouwen winnen,
hetgeen uiteindelijk zou kunnen resulteren in een daling onder het
patroon. Ik gebruik het woord kunnen met opzet, zolang we namelijk het
patroon van hogere toppen en hogere bodems vasthouden gaat de stijgende
trend voort. De laatste bodem in deze uurgrafiek ligt op 373,4.
-
In de 15min grafiek ligt er nog één bodem tussen,
namelijk rond 374,6 die in de uurgrafiek niet zo goed zichtbaar is.
-
Binnen het patroon gw in de uurgrafiek heeft zich de
afgelopen drie dagen het patroon hh' gevormd. Het patroon heeft net als
gw de vorm van een stijgende
wig. Een stijgende wig is een patroon dat over het algemeen optreedt
als correctie op een dalende trend, maar daarvan is hier gezien de
stijgende trend geen sprake. De stijging lijkt binnen het patroon wel als het ware langzaam
uit te doven, daarom heeft het over het algemeen net als voornoemde
stijgende wig een negatieve
betekenis. Die betekenis wil ik er vanwege het patroon van hogere toppen
en dalen bewust niet aan geven, het is uiterst gevaarlijk om zolang dat
patroon er staat uit te gaan van een daling. We kunnen er wel in het
achterhoofd rekening mee houden, maar doen er goed aan er nog niet op te
handelen, de index kan tenslotte gemakkelijk een volgende hogere top
maken en boven lijn h' komen.
Resumerend:
De AEX index hield ook vandaag de stijgende trend vast. Divergentie en
stijgende wig kunnen de markt niet van de wijs brengen en de graadmeter
stijgt verder boven de steunlijn w in de uurgrafiek. Zolang dat in
combinatie met het patroon van hogere toppen en bodems het geval is blijf ik
uit gaan van een vervolg naar boven. De negatieve factoren neem ik als
kennisgeving aan en hou die in het achterhoofd voor het geval dat de eerste
tekenen van een daling zich aandienen. Het is dan nog vroeg genoeg om op te
handelen, tot op heden denkt de markt absoluut nog niet aan dalen en gaan we
verder in de richting van de neklijn op 380 in de weekgrafiek.
En dan nog
dit....
Los van het feit dat er zoals ik gisteren op deze plaats constateerde
geld vanuit de Verenigde Staten naar onze beurs stroomt is er nog wat
bijzonders te melden, het gaat om de manier of beter gezegd de middelen
waarmee door deze Amerikanen gehandeld wordt en de invloed die dat heeft op
de markt. Recent heb ik voor het maandblad Technische en Kwantitatieve
Analyse een artikel geschreven over algorithmic en program trading dat is
gepubliceerd in het februari nummer van het blad. Zonder nu meteen het hele
artikel aan u voor te leggen -het blad is nog te koop in de winkel als u het
wilt lezen- wil ik er een klein stukje uit gebruiken. Het gaat om het feit dat de handel op de
aandelenmarkten in toenemende mate met behulp van computerprogramma's wordt
gestuurd, computerapplicaties die op basis van slechts enkele parameters
autonoom een strategie kiezen en die vervolgens zonder enige menselijke
tussenkomst uitvoeren. De parameters die door de trader worden ingevoerd
beperken zich tot het te investeren bedrag, de tijdspanne waarover het wordt
ingelegd, de snelheid en de agressiviteit waarmee dit gebeurt, instapniveaus
en limieten. Met behulp van een ingebouwd algoritme -een model dat zelf
beslissingen kan nemen op grond van vooraf geformuleerde in het programma
ingebouwde regels- converteert het programma de invoer in een orderstroom
die zonder dat er nog iemand aan te pas komt automatisch wordt geplaatst.
Gaat het om grote bedragen dan weet een dergelijk programma zijn daden ook
nog zodanig te maskeren dat de gevolgde strategie voor andere
marktdeelnemers niet zichtbaar is, het programma zal zonodig ook schakelen
naar een andere strategie of orders uit de markt halen en een andere weg
kiezen indien de koersontwikkeling dat nodig maakt. Het gebruik van dit
soort programma's neemt zoals uit de bij het artikel geplaatste grafieken
blijkt hand over hand toe, er is al een week geweest dat meer dan 70% (!)
van alle handel aan de New York Stock Exchange op deze manier werd gegenereerd.
U begrijpt dat dit de handel nogal verandert.
Computers kennen geen emotie, zij kennen de opgedragen taak en voeren die
op een uiterst flexibele manier zo adequaat mogelijk uit. De mens kan hier
niet aan tippen. Een computer houdt geen rekening met eenvoudige patronen
als de stijgende wig, de driehoek of andere technische zaken die ontstaan
zijn in de tijd dat de mens de handel nog zelf uitvoerde en steeds verviel
in dezelfde fouten. Als het een computer op de ene manier niet lukt dan
probeert hij het op een andere manier. De computerprogramma's staan op dit
moment duidelijk afgesteld op kopen. Iedere kleine daling is aanleiding om
bij te kopen, signalen uit de technische analyse doen er niet meer toe. Een
nieuwe laagste koers in een daggrafiek bijvoorbeeld zou vroeger een
verkoopsignaal zijn geweest, maar computers denken zo niet en zien dat juist
als een ideale koopmogelijkheid. Computers nemen ook geen winst, daarom komt
er steeds meer geld de aandelenmarkt in. Wij kleine handelaren kunnen hier
onmogelijk aan tippen en gaan nog uit van de klassieke op- en neergaande
bewegingen, het volledig ontbreken van neergaande bewegingen brengt hoe gek
het ook klinkt heel wat handelaren tot een bankroet. De markt kan alleen nog
naar boven omdat computers uit reflex iedere daling gebruiken om bij te
kopen.
Dat laatste zie je ook meteen bij snelle neerwaartse bewegingen die het
gevolg zijn van tegenvallende cijfers. Emotieloos komen de computers in
actie en kopen 'goedkoop' in. Iedere verkoopbeweging wordt gevolgd door een
nog grotere koopbeweging. Dat gaat een keer mis als gebruikers van dit soort
programma's de zaak niet stoppen, al is nu nog niet te zeggen hoe ver men de
beurs nog naar boven kan voeren. De kans bestaat dat het al te laat is, de
applicaties die verantwoordelijk zijn voor het momentum beleggen waarover ik
eergisteren schreef weten eenvoudig niet van ophouden. De opgebouwde
belangen worden ondertussen alsmaar groter. Het probleem ontstaat op het
moment dat
er een daling komt die niet meer door computers kan worden gestopt. De
eerste reactie van al die computertoepassingen, die -vergis u daar niet in- miljarden
besturen, zal zijn bij te kopen in een poging
gebruik te maken van de daling. Dit bijkopen zal de zaak alleen maar
verergeren, zij zullen hun nek daardoor namelijk alleen maar verder in de strop steken. Als de mens dan niet heel snel ingrijpt en de computers
-lees de markt- een daling toe staat zullen de computers net zo lang blijven
volharden in hun taak tot het niet meer gaat. Ik zal niet meteen zeggen dat
dit tot een crash gaat leiden -dat is wel een heel erg zwaar woord-, maar in
een diepe val kan het zeker resulteren. De vraag is nu hoe ver de beurs nog
wordt opgedreven zonder dat correcties plaats vinden, hoe langer het
uitblijft hoe dieper de onvermijdbare correctie gaat worden.
In de dagelijkse praktijk kunnen we
daar niet op wachten, het is zaak mee te gaan in de bewegingen van de markt.
Gaat de markt omhoog dan moeten we daar als belegger van profiteren, al gaat
de markt bij wijze van spreken rechtstreeks naar een AEX van 700. We doen er
echter goed aan steeds in de buurt van de nooduitgang te blijven zodat we
als eerste kunnen vluchten als het onverhoopt mis mocht gaan. -Ad-
Naar boven
|