• De eerste grafiek op deze pagina toont u het lange termijn beeld. Ik bespreek dat iedere week, maar in feite verandert er aan een lange termijn analyse natuurlijk niet zo snel iets. Ik probeer de grafiek wel steeds op een andere manier te laten zien, maar per week komt er slechts een candle bij en voordat je dus een structurele verandering ziet ben je al vlug een paar weken verder. Het belangrijkste patroon in deze grafiek is het hoofd- en schouders patroon aangegeven met de letters S, H en S en de bij dat patroon horende neklijn B. Het hoofd is ongeveer 320 punten hoog, de neklijn ligt rond 380 en het koersdoel van het patroon berekenen we door het verschil tussen die twee waardes te nemen. De AEX komt dan rond 60 uit en die waarde zouden we dan ergens de komende jaren moeten gaan bereiken. Voorwaarde is dat de index de neklijn niet doorkruist, want dan verliest het patroon zijn waarde en het zou ons dan ook gigantisch op het verkeerde been hebben gezet. 

• Er zijn ook analisten die het koersdoel niet aan de hand van een lineaire, maar een logaritmische grafiek bepalen. Ik heb daar in mijn analyse van 30 januari een uitleg gegeven, die analyse is nog beschikbaar via de link historie in de titelbalk.

• De index heeft het kanaal FF ' dat we langs de toppen en bodems zien enkele weken geleden aan de bovenkant verlaten, maar daar zien we hier niet veel van. Laten we daarom wat inzoomen.

• In wezen is er de weken na de uitbraak niet veel veranderd, er zijn slecht kleine candles gevormd en de beweging is min of meer zijwaarts gericht.

• Het enige waar ik u op dit moment nog aan wil herinneren is dat het topje van drie weken geleden gepaard ging met divergentie. Er is in de indicator onder de grafiek, het MACD histogram, een lagere top gemaakt en ik zie dat in een weekgrafiek als een teken dat we mogelijk een top bereikt hebben. Dat moeten we dus in het achterhoofd houden bij het vervolg van de analyse, we gaan een stapje lager naar de daggrafiek.

• In de daggrafiek kunnen we gelukkig wat meer zien, maar dat komt natuurlijk ook omdat we geen week hoeven te wachten voor we een nieuwe candle hebben. De doji die gisteren boven lijn q ontstond gaf een nuttige waarschuwing dat verkopers ten opzichte van kopers aan kracht hadden gewonnen en de index daalde vandaag onder de lijn q. De weerstand rond 360,3 is opnieuw te zwaar gebleken. Dit sluit natuurlijk niet uit dat er nog een volgende poging zou kunnen komen, maar de weerstand is wel loodzwaar. In de uurgrafiek kunnen we beoordelen waaraan de index moet voldoen om de kans op zo'n poging open te houden.

• Laat ik voordat ik dat vertel eerst terugkomen op de uurgrafiek van de afgelopen dagen. Er was namelijk een omgekeerd hoofd- en schouders patroon gevormd met als koersdoel 364. De index heeft dat koersdoel niet bereikt, we zijn tot 360 gekomen waarna de index terug viel. Vandaag zijn we daarbij onder de neklijn r gesloten waardoor het patroon zijn waarde heeft verloren, ik zal het maandag dan ook uit de grafiek verwijderen. Voorwaarde voor de geldigheid van zo'n patroon is, zoals ik ook al bij de weekgrafiek schreef, de index de neklijn niet meer doorkruist na de afronding van het patroon. Gebeurt dat wel dan is het patroon niet meer geldig.

• Dit keer gaf de divergentie tussen MACD histogram en index, die gisteren ontstond toen de index een hogere top in kanaal ss' maakte en de indicator niet, een juiste voorwaarschuwing van de daling van vandaag. Het is voor het eerst in maanden dat divergentie weer te gebruiken is, al durfde ik er gisteren nog niet in te geloven. Ik hoop dat het ook niet voor de laatste keer is.

• Ik heb u nog beloofd te vertellen aan welke voorwaarde de index moet voldoen om de kans op een stijging open te houden. In de grafiek ziet u de Fibonacci lijnen, waarmee u een paar belangrijke niveaus kunt onderscheiden. De index is gesloten rond het 38,2% niveau, maar omdat dit punt doorbroken is geweest is de kans op een daling naar het 50% niveau op 354 zeker aanwezig. Om het vizier naar boven gericht te kunnen houden moet de index in ieder geval boven het 61,8% punt op 352,6 blijven, daaronder zou namelijk een 100% retracement naar 348 waarschijnlijk zijn.

• De blauwe stippellijn is de bodem van de voormalige rechthoek 353,5 - 360,3 en die lijn kan eveneens steun geven.

• Ik wil de daling onder lijn s samen met u nog wat nader bekijken in de 15min grafiek.

• Een 15min grafiek verandert snel, maar bevat daardoor ook veel ruis. Je ziet er de strijd in tussen bulls en bears en niet iedereen kan even goed tegen dat onrustige beeld. Lange termijn beleggers hebben ook niet veel aan deze grafiek, die bevat voor hen niet veel nuttige informatie. Korte termijn beleggers kunnen er echter niet buiten, bijvoorbeeld omdat hij korte termijn omslagpunten goed aangeeft.

• Zo'n omslagpunt was de driehoek bb'. De driehoek is een voortzettingspatroon dat bijvoorbeeld kan ontstaan als de markt op informatie wacht. Dat was vandaag ook het geval en toen die informatie kwam bleek het tegenvallend nieuws en brak de index naar beneden uit.

• Een ander interessant punt was de hammer bij punt 1. Er kwam een tegenvallend cijfer over het consumentenvertrouwen waardoor de markt in de US in eerste instantie daalde en wij volgden. Heel kort daarna herstelde de US markt zicht echter weer heel snel, waardoor bij ons de hammer ontstond. Het laat zien dat er in de US krachtige partijen zijn die bereid zijn op tegenvallend nieuws met kracht aan de koopkant te opereren. Ze hebben het slechts kort volgehouden gezien de candles die erna kwamen, tegen een grote verkoopdruk valt niet altijd iets te beginnen. Op een rustig moment zouden ze het echter opnieuw kunnen proberen, het is dus zaak om rekening te houden met plotse bewegingen naar boven. We hebben dat het laatste half jaar al vaker gezien.

Resumerend: Het lange termijn beeld is negatief en toch blijft de index de afgelopen weken min of meer zijwaarts bewegen zoals we in de weekgrafiek zagen. We ontlenen de kracht daartoe aan de kracht van de Verenigde Staten, waar de beurzen voortdurend blijven stijgen. Het leek er de afgelopen weken eerst op dat de index op weg was naar de neklijn B in de weekgrafiek, maar doordat we al weken aanhikken tegen de weerstand rond 360 komt het daar maar niet van. Het is niet uit te sluiten dat er een nieuwe poging gaat komen, het sentiment is de laatste tijd niet kapot te krijgen hetgeen we in de daggrafiek terug zien als een voortdurend patroon van hogere bodems. In de uurgrafiek zien we dat de index daarvoor in ieder geval de komende week boven 352,6 moet blijven. Hier wilde ik het vandaag voor wat betreft de grafieken bij laten.

En dan nog dit.... We hebben de afgelopen tijd cijfers van het bedrijfsleven gezien die over het algemeen niet tegen vielen en het optimisme dat daardoor ontstaan is over het herstel van de economie is groot. Is dit terecht ? Het bedrijfsleven heeft de afgelopen jaren op het gebied van uitgaven flink op de rem getrapt en het lijkt erop dat men nu de voet wat van de rem begint te halen. Er wordt mondjesmaat weer wat geïnvesteerd in bijvoorbeeld infrastructurele zaken als nieuwe computers en machines. Zo zagen we gisterenavond nog cijfers van Dell waaruit bleek dat zij in het vierde kwartaal boven verwachting hebben verkocht, zij hebben daar meteen hogere verwachtingen voor dit jaar aan gekoppeld. Zo zijn er meerdere bedrijven die hebben geconstateerd dat de uitgaven voor technologie en machines weer toenemen. De grote vraag is nu of dit de start is van het duurzaam herstel van de economie waar we allen met smart op wachten. Vele autoriteiten, zoals bijvoorbeeld de heer Greenspan, beantwoorden deze vraag positief. Zij kunnen in hun positie ook niet anders, al moet ik wel constateren dat met name Amerikaanse politici schaamteloos inspelen op het sentiment onder de Amerikaanse volk. Zij houden zich slechts bezig met de vraag hoe zij de massa het beste kunnen bespelen om hun eigen doelen te bereiken.

Als ik mijn boerenverstand gebruik dan is de eerste vraag die in me op komt de vraag of het bij de toenemende verkopen gaat om vervangingsvraag of om expansie. Ik ben bang dat het om het eerste gaat. De voet kan niet eeuwig op de rem blijven, er komt een moment dat je zaken zult moeten gaan vervangen. Om bij het voorbeeld van Dell te blijven komt er een moment dat computers zodanig verouderd zijn dat zij niet meer voldoen. De eisen aangaande productiviteit per werknemer zijn de afgelopen jaren vanwege kostenbesparingen en toegenomen concurrentie flink opgeschroefd en je hebt een moderne infrastructuur nodig om aan die (concurrentie)eisen te kunnen voldoen. Het is in dat opzicht dus niet verwonderlijk dat er weer wat meer apparatuur wordt verkocht. In dit beeld past ook de toegenomen verkoop van software waarmee processen binnen bedrijven efficiënter kunnen verlopen, de zogenaamde ERP software. Ook dit stelt bedrijven in staat met een kleiner aantal werknemers een hogere output te bereiken. Men ruilt werknemers in voor modernere apparatuur om zo de concurrentieslag (onder meer met lage lonen landen) beter aan te kunnen. Is dit de grondslag voor een duurzaam economisch herstel ? Mijn boerenverstand zegt van niet, ik zie het meer als voorbereidingen voor een mogelijk nog slechtere toekomst. Het bedrijfsleven waagt zich nog niet aan een voorspelling voor dit jaar, ook de Nederlandse captains of industry zien nog geen structureel herstel en ik zie dat als een teken aan de wand. Met deze somberheid wil ik afsluiten, maar ik wens u desondanks een goed weekend. -Ad-