En dan nog dit...extra...

De belegger heeft het de laatste maanden niet gemakkelijk. Hij ziet zich geconfronteerd met uitdijende problemen in de kredietmarkt die van invloed zijn op het verloop van de beurzen, voortdurend vinden er nieuwe onthullingen plaats. Centrale banken verschaffen dag na dag goedkope leningen aan banken die kennelijk betrokken zijn, maar behalve het feit dat er steeds grotere namen worden genoemd komt er nauwelijks wat naar buiten. Men weet de zaken voor een groot deel onder de pet te houden. Politici en centrale bankpresidenten doen hun uiterste best om de ernst van de ontwikkelingen te bagatelliseren en wijzen ons op de uitstekende staat waarin de wereldeconomie verkeert.

De staat van de wereldeconomie is inderdaad goed, daarin heeft men een punt. Dat de wereldeconomie sterk is, is gezien de enorme geldgroei van de laatste jaren echter niet vreemd. De politiek om de rente zo laag mogelijk te houden die met name onder FED-voorzitter Greenspan opgeld deed en ook in Europa wordt toegepast heeft voor een enorme geldgroei gezorgd. In de VS wordt het cijfer om duistere redenen niet meer bekend gemaakt, maar in Europa bedroeg de gemiddelde geldgroei in het afgelopen kwartaal 8,7%. Bedrijven konden hun balans gezond maken door hun schulden te herfinancieren, konden lenen om te investeren en ook de consument kon goedkoper en dus meer lenen. Het nieuwe geld vond zijn weg in de economie en zorgde automatisch voor de groei die we nu zien.

De geldgroei houdt echter nog altijd aan. Centrale banken houden de rente namelijk nog altijd zo laag mogelijk en daar ligt de kern van het probleem. Waar meer geld beschikbaar is wordt namelijk ook meer risico genomen, dat is waar we nu de uitwassen van zien. Men houdt de rente laag op grond van het gegeven dat de inflatie onder controle blijft. Bij een geldgroei als deze zou je eigenlijk een stijgende inflatie verwachten, dat is echter maar deels het geval. Grondstoffen worden wel duurder, maar dat komt niet tot uiting in de inflatiecijfers. Dat komt omdat we geleidelijk steeds meer in zijn gaan voeren vanuit China, waardoor vele producten die bij ons in de winkel liggen aanmerkelijk goedkoper geworden zijn. Het compenseert de verborgen inflatie die normaliter opgesloten zit in een geldgroei die de economische groei in ruimte mate overstijgt. 

De risico’s die zijn genomen spitsen zich met name toe op de Amerikaanse hypothekenmarkt, maar ik acht het niet ondenkbaar dat de financiële markt zich ook op andere terreinen minder verantwoord is gaan gedragen. Als je ziet voor welke bedragen private equity bedrijven bijvoorbeeld tegenwoordig met geleend geld organisaties opkopen lopen mij de rillingen over de rug. Dat heeft evenwel nog geen bedrijven in moeilijkheden gebracht. De problemen spitsen zich momenteel toe op banken die te gemakkelijk hypotheken hebben verstrekt en nu geconfronteerd worden met klanten die hun hypothecaire verplichtingen niet meer na kunnen komen en gedwongen hun huis moeten verkopen. De gedaalde huizenprijzen maken dat de hypotheekschulden niet meer kunnen worden ingelost. Daar hypotheeknemers een deel van de risico’s hebben doorverkocht aan banken over de gehele wereld is het effect in de gehele financiële wereld voelbaar.

Het is al met al een probleem dat centrale banken feitelijk door hun ruim geld politiek zelf hebben veroorzaakt en dat maakt de huidige situatie pikant. Wat het nog pikanter maakt is de roep om een renteverlaging die nu her en der klinkt. Het doorvoeren van een renteverlaging zou op dit moment het meest onverantwoorde zijn wat centrale banken zouden kunnen doen. Het zou het hierboven beschreven proces versterken en de problemen in de toekomst alleen maar groter maken. Je kunt op termijn niet ongestraft nieuw geld in een economie blijven pompen.

De vraag is nu hoe wij als belegger het beste met de huidige situatie om kunnen gaan. De aandelenmarkten hebben inmiddels de helft van de felle daling van de voorgaande weken goedgemaakt en de angst die de aandelenmarkten in hun greep hield lijkt verdwenen. Beleggers durven weer geld in aandelen te steken en een koor van analisten prijst dat ook luidkeels aan. De lange termijn stijgende trend van de AEX-index is niet in gevaar gekomen en het zou in dat opzicht inderdaad een goed moment kunnen zijn om je als koper in de markt te begeven, vooropgesteld dat er zich geen nieuwe problemen meer in de financiële markten voordoen. Juist in dat laatste schuilt echter het grote gevaar, dat weten we als belegger namelijk niet. Alle kwesties die zich voordoen worden namelijk onmiddellijk met de mantel der liefde bedekt, waardoor het ons onmogelijk wordt gemaakt op de hoogte te zijn van de werkelijke stand van zaken en dat is een gevaarlijke basis om op te beleggen.

Wat staat ons te doen nu te doen nu de markten bij al deze onzekerheid stijgen? De markt heeft altijd gelijk, stijgen de koersen dan moeten we als we geld willen verdienen mee met deze trend. Wat echter wel raadzaam is dat u ten allen tijde rekening houdt met een mogelijke omslag, dus daar waar mogelijk wat meer aandacht aan het koersverloop besteedt en dat op een kritische manier doet. U kunt overwegen uw portefeuille af te dekken met putopties, maar dat is duur en kost u als de index doorstijgt een deel van uw winst. Dan kom ik weer terug bij mijn stokpaardje, het gebruik van een stoploss en bij een winstgevende positie een trailing stop. Om geld te kunnen verdienen moet u allereerst uw verliezen beperken en uw winsten veilig stellen. Maar wat u ook doet, laat u zeker niet in slaap wiegen door alle sussende woorden en blijf scherp.

-Ad Nooten-

27 augustus 2007