• De slotstand van de AEX in 2018 is 487,88 geworden, een stand 10,4% onder het slot van 2017. Het was dus een slecht beursjaar. Ik begin met de grafiek linksboven, de kwartaalgrafiek van de AEX index. Klikt u overigens op een grafiek dan krijgt u de grotere versie ervan. De index bereikte het afgelopen kwartaal het 50% Fibonacci niveau van de stijging 378,5 - 576,9 rond 477,7. Het is een potentieel steunniveau, de daling kan hier in theorie eindigen.

• Stopt de daling niet en wordt de bodem rond 472,2 doorbroken dan volgt een daling naar lijn f, de onderkant van het stijgend lange termijn kanaal e-f. De stijgende trend van de AEX is intact zolang de beursgraadmeter in dit kanaal staat.

• Bij een eventuele uitbraak naar beneden uit dit kanaal zouden er vijf potentiële lange termijn steunniveaus zijn. Het gaat om het 61,8% niveau van 378,5 - 576,9 rond 454,3, de Fibonacci niveaus van de stijging 195 - 576,9 rond 431, 385,9 en 340,9 (grijze stippellijnen) en de bodem rond 378,5. U ziet dat er ook bij een daling onder lijn f nog alle ruimte is voor de markt om tot de vorming van een hogere bodem boven die uit 2009 te komen en dus ook alle ruimte om vervolgens alsnog tot een positieve ontwikkeling te komen. Een eventuele daling onder 340,9 zou daarentegen erg slecht zijn.

• Eind 2017 plaatste ik een fictieve kwartaalgrafiek in mijn slotanalyse van 29 december 2017, in Trump termen een nepgrafiek . Ik hield voor 2018 rekening met een herhaling van de koersdalingen in 2001/2002 en 2008. Het kwam niet van die herhaling, ik zat ernaast. President Trump gaf begin 2018 met zijn belastingverlaging een nieuwe impuls aan de aandelenmarkten, net als ECB-voorzitter Draghi dat met maandelijkse obligatieaankopen een jaar eerder deed. Draghi en Trump hebben de vermeende daling hiermee verschoven in de tijd. Ik houd echter nog steeds rekening met een daling zoals die in 2001/2002 en 2008, die veronderstelde daling ziet u dan ook getekend in de fictieve grafiek rechts. Op de geldverruiming voorafgaand aan de jaren 2001 en 2008 volgden grote dalingen, op de geldverruiming voorafgaand aan 2019 volgt naar ik veronderstel op een zeker moment eenzelfde grote beweging. Lijn g zou het doel worden zou die ontwikkeling zich inderdaad voordoen, de AEX zou naar 150 punten gaan. Dat zou overigens pas aan de orde zijn onder 340,9, daar en daarboven kan zoals we zagen immers nog een hogere bodem ontstaan.

• Hierbij wil ik twee opmerkingen maken. De eerste is dat ik geen enkele vorm van technisch bewijs heb, het is vooralsnog niet meer dan een (mogelijk totaal foute) aanname. Mijn tweede opmerking betreft het beginpunt en de vorm van die daling, zou die zich inderdaad voordoen. De candle van het afgelopen kwartaal kan in theorie het startpunt zijn. President Trump zou echter opnieuw een konijn uit de hoge hoed kunnen toveren waarmee de ontwikkeling verschoven wordt in de tijd, denk bijvoorbeeld aan een prachtig handelsakkoord met China. De imaginaire daling hoeft evenmin de vorm te hebben die u in de grafiek ziet. Ik wil en zal dus zeker niet speculeren op de ingetekende daling. Het is absoluut geen verwachting om nu al op te handelen. Volgt daadwerkelijk een daling dan zal ik zoals gewoonlijk in mijn analyses van steunniveau naar steunniveau werken, dan blijkt naarmate de tijd vordert vanzelf of de aanname wel of niet uitkomt. Ik zal me in 2019 laten leiden door de linkse kwartaalgrafiek en de echte candles die daarin verschijnen, niet door de fictieve grafiek. Ik heb de grafiek met de denkbeeldige daling slechts geplaatst om u te laten zien welke koersontwikkeling ik mogelijk acht in het nieuwe jaar. Het is een ontwikkeling waarvan ik voor onze economie en ons aller positie daarin overigens hoop dat die zich niet voordoet.

• Hierboven links ziet u de maandgrafiek. In december is een hoofd en schouders patroon met koersdoel 436 afgemaakt. Ik controleer in de eerste maanden van 2019 of het patroon geldig blijft en of er daadwerkelijk stappen richting 436 worden gezet.

• De neklijn van het hoofd en schouders patroon vinden we rond 506,2, dat ziet u goed in de weekgrafiek rechts. Het toppatroon is formeel geldig zolang de marktgraadmeter onder deze neklijn blijft. Ik hanteer echter een marge en neem de bovenkant 511,8 van de tweede candle van december hiervoor. Bij neklijnen doen zich namelijk nog wel eens tijdelijke doorbraken voor, zogenaamde overshoots.

• Gaat de AEX woensdag verder omhoog dan zijn de eerste potentiële weerstandsniveaus de onder- en bovenkant van het gap van 20 december jongstleden rond 485,2 en 493,6. Zouden die doorbroken worden dan is de neklijn rond 506,2 van het hoofd en schouders patroon uit de maand- en weekgrafiek vervolgens het belangrijkst. Dat is immers de formele grens aan de hand waarvan we dan moeten vaststellen of het toppatroon geldig blijft.

• Stijgt de beursindex vanaf woensdag dan is de middellijn in de daggrafiek met Bollinger Bands hierboven rechts een potentiële weerstandslijn. De trend in deze indicator is negatief zolang de index onder deze lijn koerst. Binnen het stijgend kanaal in de kwartaalgrafiek, dat een lange termijn stijgende trend weergeeft, hebben we momenteel dus een dalende kortere trend waarvan we zullen moeten nagaan of die aanhoudt.

• In de uurgrafiek links ziet u dat we niet zo ver meer verwijderd zijn van het gap dat open bleef tussen 485,2 en 493,6. Het is goed mogelijk dat dit in de eerste beursweek van het nieuwe jaar wordt overbrugd. Aan de stijging van de laatste beursdagen zoals u die ook in de kwartiergrafiek rechts ziet hecht ik overigens niet veel waarde. Deze is met een dermate laag volume tot stand gekomen dat de waarde daarvan verwaarloosbaar is. Vanaf woensdag heeft het pas weer zin om wat met de uur- en kwartiergrafiek te gaan doen.

Resumerend: 

Het beursjaar 2018 was met een daling van 10,4% een slecht jaar. Het belangrijkste gegeven uit de grafieken hierboven vind ik de afronding van het hoofd en schouders patroon in de maand- en weekgrafiek. Dit patroon heeft namelijk een koersdoel van ongeveer 436. Het toppatroon suggereert dat we het met de daling van het afgelopen kwartaal nog niet hebben gehad. Het is formeel geldig zolang we onder de neklijn 506,2 ervan staan. In de praktijk wil ik hiervoor echter de top rond 511,8 gebruiken uit de tweede week van december. Het is ondanks de vorming van het toppatroon niet zeker dat we verder dalen met de AEX. De graadmeter bereikte namelijk het 50% Fibonacci niveau rond 477,7 in de kwartaalgrafiek. Hier kan in theorie een bodem ontstaan, in welk geval het verloop ten opzichte van de potentiële weerstandsniveaus 485,2, 493,6, 506,2 of 511,8 relevant wordt. Komt de graadmeter onder het laagste punt 472,2 van het afgelopen kwartaal dan volgt een daling naar de onderkant van het lange termijn stijgend trendkanaal e-f, lijn f. Zolang de aandelengraadmeter boven deze lijn en dus in het kanaal blijft is de lange termijn trend van onze beursindex naar boven gericht. Een uitbraak naar beneden zou dat veranderen. Onder lijn f hebben we als potentiële steunniveaus de grenzen 454,3, 431, 385,9, 378,5 en 340,9. De markt heeft bij een eventuele doorbraak door die lijn gezien deze mogelijke steunniveaus nog alle mogelijkheden om een hogere bodem boven de bodem uit 2009 neer te zetten en de zaak daarmee ten goede te keren. Een daling onder 340,9 zou in het licht van een mogelijke herhaling van de dalingen uit 2001/2002 en 2008 het moment zijn om ons echt zorgen te gaan maken. Dat ligt echter nog ver weg. Het eerste waar ik in het nieuwe jaar naar ga kijken is of het kanaal e-f en daarmee de huidige lange termijn stijgende trend intact blijft. 

En dan nog dit...

Waar men zich echt zorgen maakt over de recente dalingen is bij de Japanse centrale bank, de daling van de Japanse aandelenmarkt zal daar bijten.

• Ter ondersteuning van de economie, een twijfelachtige reden, heeft de Japanse centrale bank grote hoeveelheden ETF's gekocht. In werkelijkheid werd hiermee de aandelenmarkt ondersteund. Dat leek tot het afgelopen kwartaal een succes. Onder de stippellijn rond 20.830 was eind 2017 namelijk een omgekeerd hoofd en schouders patroon gevormd, een bodempatroon van enorme proporties. Dat patroon is door de daling in het afgelopen kwartaal echter ongeldig geworden. De laatste candle kan eventueel de start zijn van een correctie op de stijging van de voorgaande jaren. De aankoopdrift van de centrale bank is zo groot geweest dat inmiddels 43% van alle in de Nikkei genoteerde aandelen in handen is van de centrale bank. Het is de grootste aandeelhouder in de markt. Corrigeert de Japanse beurs verder dan betekent dat enorme koersverliezen, die uiteindelijk zullen moeten worden verhaald op de Japanse burger. Die is zich nog van geen gevaar bewust. Dat kan nog vuurwerk geven als de Japanse burger duidelijk wordt wat de mogelijke gevolgen zijn van de aankoopdrift.
• Over vuurwerk gesproken, het is eerst tijd voor de jaarwisseling. Ik wil de wens uitspreken dat 2019 een goed jaar voor u wordt, met een goede gezondheid bovenaan het wensenlijstje. Dank daarnaast voor uw bezoeken aan de site. Ik hoop u in het nieuwe jaar terug te zien als bezoeker van ADN Beursanalyse of eventueel in persoon te mogen begroeten bij cursussen of seminars. -Ad Nooten-

Geplaatst maandag 31 dec 2018, 18.12u.

Vandaag verschenen geen andere pagina's.

Overzicht van eerder in En dan nog dit... besproken onderwerpen

Naar boven