• Vandaag is in candle terminologie gesproken een on-neck line ontstaan. Dit patroon bestaat uit twee rode candles waarvan er een gevuld is en de andere niet. De laatste is ter hoogte van de onderkant van zijn voorganger gesloten. Deze combinatie van twee candles past in een dalende beweging, ze vormen in een daling samen namelijk een voortzettingspatroon.

• De index is door deze candle onder de steunlijn s gesloten waardoor de weg naar lijn m open ligt.

• Het exponentieel voortschrijdend gemiddelde EMA50 (de roze stippellijn) heeft vandaag steun geboden aan de AEX index, als de index onder die steun ter hoogte van de laagste koers van vandaag (353) komt dan ligt een vervolg naar lijn m voor de hand. We gaan die grens op 353 wat nauwkeuriger bekijken door de koersvorming in de uurgrafiek te onderzoeken.

• De steun werd vandaag meteen in de eerste candle gevormd doordat we de lijn a bereikten. De index slaagde er de eerste uren maar met moeite in boven de lijn te blijven, maar uiteindelijk slaagde men erin de beurs globaal ter hoogte van de opening te houden. Na de opening in de VS kwam de vaart er weer in, er ontstond een opwaartse candle waarmee het gap dat vanochtend ontstond werd gesloten. Nu dit gap gesloten is zou de daling kunnen worden hervat. Een neerwaarts gap is welbeschouwd een negatief teken en de praktijk leert dat na het sluiten van zo'n gap de voorgaande beweging vrijwel altijd wordt hervat.

• Zo eenvoudig ligt het natuurlijk niet. Als u naar de grafiek kijkt ziet u dat er nogal wat ruimte is naar de bovenkant van het kanaal, het is niet ondenkbaar dat we van het huidige punt halverwege het kanaal (goed te zien in de volgende 15min grafiek) naar boven bewegen.

• De markt laat door zijn positie halverwege het kanaal tt' (aa' in de uurgrafiek) zien beide mogelijkheden open te houden. Desondanks is de kans op een daling gelet op de beweging in het laatste uur het grootst. De index heeft namelijk precies, maar dan ook heel precies, het gap gesloten en dat is eigenlijk de juiste voorbereiding van een vervolg van de daling. Het is een gewone beweging in een dalingsproces.

• We kunnen de blauwe stippellijn ter hoogte van de top van vandaag wel gebruiken morgen. Mocht ik fout zitten met deze aanname dan zou een stijging door deze lijn daarvan het eerste teken zijn. In dat geval zou een test van de lijn s in de daggrafiek volgen, ik heb dat niveau met een rode stippellijn in de 15min grafiek aangegeven. Hier staat tegenover dat een daling de index naar alle waarschijnlijkheid naar lijn t zou brengen.

Resumerend: Het is door de daling onder de steunlijn s en de vorming van een on-neck line in de daggrafiek waarschijnlijk dat we de weg naar de onderkant van het kanaal mm" hebben ingeslagen. De uur- en 15min grafiek laten nog ruimte over voor de mogelijkheid van een stijging, maar die zie ik als minder waarschijnlijk. Omdat je nooit kan uitsluiten dat men ons in Amerika weer voor een verrassing stelt vanavond hou ik morgen wel de hoogste koers van vandaag in de gaten. Mochten we daarboven komen dan zit ik fout en gaan we naar boven voor een test van de vandaag gebroken lijn s.

En dan nog dit.... Er zijn in het verleden ettelijke studies verricht waaruit blijkt dat de ontdekking van natuurlijke hulpbronnen in een land kan lijden tot een afname van de economische groei, hoewel je op het eerste gezicht juist het tegenovergestelde zou verwachten. In de zestiger jaren overkwam dat ons land toen er in de Noordzee grote hoeveelheden gas werden ontdekt. De vondst leidde door investeringen vanuit het buitenland en de verkoop van het gas tot een grote instroom van buitenlandse valuta waardoor de gulden sterker werd, temeer daar de inkomsten werden benut om permanente uitgaven van de financieren zoals de verbetering van de sociale voorzieningen. De sterke gulden taste onze concurrentiepositie op een aantal terreinen aan, de Nederlandse economie werd zo in zekere zin de dupe van de verworven rijkdommen. Men noemt dit fenomeen sindsdien de "Dutch Disease" en er is nogal wat onderzoek naar gedaan waarbij onder meer landen werden bestudeerd met natuurlijke hulpbronnen als olie en koffie. Het voert te ver om hier uitgebreid op in te gaan, als u hier meer over wilt weten leest u dan bijvoorbeeld het Engelstalige artikel Back to Basics of het Nederlandse artikel De Dutch Disease. 

Waar wil ik naar toe wil is het volgende. Een oud-collega maakte me attent op een artikel van Bart Bogers Het beloofde stukje. In dit artikel, dat sowieso de moeite van het lezen waard is, staat een stuk tekst van de hand van de Amerikaanse analist Gary Shilling dat luidt als volgt:

"In the 1960s, big natural gas deposits were discovered in the Netherlands, and the large sums of money generated from foreign sales of the gas found their way into the economy.  Unemployment benefits were paid to those fresh out of school who never had a job.  Many Dutch preferred idleness, drinking and drug use to productive work.  The “Dutch disease” is still extant, and the average Netherlander in 2001 worked 1,346 hours, 25% less than his American counterpart."

Zo kun je de Dutch Disease natuurlijk ook interpreteren als Amerikaan, je zet eenvoudigweg een groot deel van de Nederlandse bevolking weg als luiaards, drinkers en drugsgebruikers en je voegt er fijntjes aan toe dat er daarin niets veranderd is. Het is ronduit beledigend te noemen. Gary Shilling is helaas niet de enige Amerikaan die zwart/wit denkt en Nederland ook niet het enige slachtoffer van negatieve opmerkingen die in brede zin getuigen van een groot onbegrip voor andere landen. De wereld zou er een stuk beter voorstaan als zij eens een poging deden anderen te begrijpen. -Ad-