• De index heeft vandaag weerstand ondervonden ter hoogte van de EMA200, dit zien we ook verderop op deze pagina in de 15min grafiek. Dit is belangrijk voor de analyse omdat dit gemiddelde inmiddels ook weer begint te dalen. Blijft de index onder de EMA200 dan kan de lijn een wat steviger dalingshoek gaan krijgen en dat is weer slecht voor het lange termijn beeld. Het 200daags exponentieel voortschrijdend gemiddelde is namelijk een lange termijn indicator.

• De candle van vandaag is een doji. Dat is een candle waarin de opening en het slot dicht bij elkaar liggen. Daaruit blijkt direct dat noch kopers noch verkopers gedurende de dag de markt konden overheersen. De stijging van vandaag kwam direct op de opening tot stand. We kunnen de boven- en ondergrens van de doji morgen gebruiken omdat het bij een doji vaak zo is dat het passeren van een van beide grenzen de richting aangeeft.

• Op grond van de Fibonacci lijnen over de stijging 218-344 zouden we nog verder moeten gaan dalen. We zijn namelijk het 23,6% niveau gepasseerd en dat betekent dat we minimaal naar het 38,2% niveau op 296 zouden moeten dalen. Het is vreemd dat we tot nu toe tussen deze twee grenzen zijn gestopt.

• Die stop is overigens wel verklaarbaar als we naar de blauwe stippellijn op 305 kijken. Er ligt daar oude steun.

• Ik heb gisteren in deze grafiek de Fibonacci lijnen geplaatst om het herstel te kunnen volgen. We hebben een top gemaakt tussen twee Fibonacci niveaus in. Dat lijkt op het eerste gezicht vreemd, maar is dat niet vanwege de weerstand van de EMA200 in de daggrafiek. Het is bij iedere grafiek verstandig om weerstanden in grafieken met een langer timeframe in de gaten te houden, want die zijn altijd belangrijker.

• Andersom dwingt het feit dat we tussen twee niveaus zijn gedraaid ons ertoe kritisch te blijven volgen of de EMA200 niet alsnog gaat worden uitgenomen.

• De kans op een daling is zeker aanwezig vanwege de verborgen divergentie tussen index en MACD histogram. De index maakte vandaag een lagere top, maar de indicator bereikte juist een hogere waarde. Dit verschijnsel heet verborgen divergentie en het bevestigt de neerwaartse kracht. In de literatuur kom je het ook wel tegen als "hidden" of "reverse" divergentie en Linda Raschke  noemt het een "slingshot" oftewel katapult vanwege de heftige koersbewegingen die kunnen ontstaan na verborgen divergentie. Nico Bakker heeft eens een mooie omschrijving gegeven voor divergentie, hij noemt het een teken aan de wand. Meer is het ook niet. Wellicht ten overvloede zeg ik nog maar eens dat het niet verstandig is alleen op divergentie te handelen. Hou de divergentie wel in het achterhoofd en combineer het met de bewegingen van morgen om er dan als de koersbewegingen ondersteuning bieden op te handelen. 

• De index kan steun gaan ondervinden van de lijn j die we ook in de 15min grafiek tegen komen.

• Vanaf candle 1 t/m candle 2 zien we een zogenaamde tower top. Het bestaat uit een lange witte candle, een aantal kleinere candles die per saldo horizontaal bewegen en een langere rode candle waarmee het patroon wordt afgesloten. Dit toppatroon ontleent zijn naam aan het feit dat de candles links en rechts als het ware als torens aan beide zijden staan opgesteld. Het aantal candles tussen de torens is bij dit patroon meestal kleiner dan vandaag.
• Intraday vormde zich het kanaal kk' en we zijn uiteindelijk door de lijn k gezakt. Dit leidde tot een daling, maar de bulls vechten onder aanvoering van de Amerikanen nog terug.
• We zijn ook door de bovenkant van het gap gedaald, maar halverwege het gap gekeerd. Het is mogelijk dat we een nieuwe poging gaan wagen gezien de lagere top. De onderkant van het gap vormt steun, dat is namelijk bij een gap altijd het geval.
• De lijn j vormt eveneens steun en de lijn l vormt weerstand.

Resumerend: Hoe je het ook wendt of keert, de Amerikanen bepalen waar wij naar toegaan. Zo ook vandaag. Het hoge slot van de Amerikaanse beurzen leidde bij ons tot een openingsgap. Gedurende de dag wisten noch kopers noch verkopers hun stempel op de handel te drukken en dat bleef zo omdat de Amerikanen op het moment dat onze beurs sloot nog geen beslissing hadden genomen over de richting. Zo ontstond een doji, waaruit we nog geen conclusie kunnen trekken. Over de positie van de doji valt echter wel wat te zeggen, precies tegen de EMA200 aan. Dit lange termijn gemiddelde vormde vandaag weerstand en het al dan niet passeren van deze lijn is belangrijk voor het vervolg van de beurs. Blijven we eronder dan zal dat gemiddelde gaan dalen en dat zou bij ons enige tijd voor dalende koersen gaan zorgen. Er is het een en ander dat in de analyse pleit voor een vervolg omlaag. Ik denk dan aan de verborgen divergentie in de uurgrafiek en de tower top in de 15min grafiek. Verder lijkt in de daggrafiek een daling naar 296 voor de hand te liggen en bij een stijging zou dat doel iets minder waarschijnlijk worden. Door de optimistische kijk die de Amerikanen hebben op de beurs is het echter niet met zekerheid te zeggen, daarom is het het beste om de boven- en de ondergrens van de doji (resp.317 en 313) in de gaten te houden. Komt de index onder 313 dan is dat een bevestiging van mijn verwachting, komt de index boven 317 dan zit ik verkeerd en komen hogere niveaus als 319 of 323 in de uurgrafiek in beeld.

Hoewel ik normaalgesproken alleen over de AEX schrijf en niet over individuele fondsen wil ik het vandaag over Ahold hebben omdat daar zaken voorgevallen zijn die ons als beleggers allen aangaan. Vanmorgen is namelijk gebleken dat de cijfers daar gedurende jaren op een illegale manier zijn aangedikt, het gaat daarbij om enorme bedragen. Er zijn frauduleuze handelingen gepleegd in een periode waarin het management vanwege een constante groei van 15% per jaar bejubeld en gelauwerd werd en het aandeel Ahold gezien werd als groeiaandeel. Sinds vanmorgen weten we hoe die groei  tot stand is gekomen, maar wat we nog niet weten is wat de rol van het management destijds is geweest. Het zou naar mijn mening een goede zaak zijn als justitie een onderzoek zou starten naar mogelijke strafbare handelingen. -Ad-

Agenda: Morgen, vrijdag 3 oktober, neem ik een dagje vrij. De site zal daarom niet worden ververst en het slotcommentaar zal pas zaterdag in de loop van de dag worden geplaatst.