• Het was vandaag behalve de laatste dag van het beursjaar ook de laatste dag van de beursmaand december, wat aanleiding is om met de maandgrafiek te starten. Het gaat om het vaststellen van het lange termijn beeld, waarvoor deze grafiek zich doordat iedere candle een maand koersverloop weergeeft uitermate goed leent. Gaandeweg kan ik in deze analyse het beeld vervolgens verfijnen door het tijdsvenster van de grafieken steeds te verkleinen tot ik bij de kwartiergrafiek uit kom.

• Een eerste blik op de maandgrafiek leert ons dat de lange termijn trend positief is. We bevinden ons in het stijgend kanaal ge en lijken onderweg naar de bovenkant van dat kanaal.

• De grafiek maakt het ons vervolgens mogelijk met behulp van Fibonacci lijnen over de daling 703 - 218 een koersdoel vast te stellen, dat is namelijk het 61,8% niveau rond 518. Zou de index vanaf de huidige positie gaan stijgen dan zou het dat doel tegelijkertijd met lijn e kunnen bereiken.

• Dit lange termijn doel zegt overigens niet wanneer we het gaan bereiken, we zouden bij wijze van spreken eerst nog terug kunnen gaan naar lijn g voordat een beweging naar 518 volgt. Het ligt gezien het feit dat we nog steeds naar boven bewegen echter op grond van bovenstaande grafiek in de lijn der verwachting dat we dat doel begin volgend jaar bereiken.

• Dat wil echter wel zeggen dat we in de weekgrafiek naar boven door de weerstand rond 498,5 zullen moeten breken waar ik een stippellijn getrokken heb door een tweetal toppen. De tweede top betreft de candle die deze week gevormd is en is dus nog niet definitief.

• Het is evenwel een inverted hammer die met zijn lichaam aan de onderkant van de candle aangeeft dat de index deze week na een aanvankelijke stijging toch weer terug naar beneden moest, de verkopers namen het heft over van de kopers. Het is een potentieel toppatroon dat nog bevestigd moet worden met een daling alvorens het als top geldig is. Volgende week moet blijken of de verkopers de druk die zij op de kopers wisten te zetten aanhouden, doen zij dat dan is er pas een verandering in de trend. Nu gaat het nog slechts om een aanzet.

• Het is aan de hand van de daggrafiek nog niet te bepalen of deze aanzet daadwerkelijk de start van een daling is, dat zou pas bij een beweging onder de stippellijn rond 490,7 het geval zijn. Die waarde moeten we dus meenemen naar volgend jaar als we naar het koersverloop van de eerste dagen kijken.

• Zolang we ons boven 490,7 bevinden hebben we nog alle gelegenheid om naar boven door de weerstand rond 498,5 te breken.

• Maak ik van de grafieken zonder indicatoren even een uitstapje naar de daggrafiek met daarin de Bollinger Bands dan zie ik dat we momenteel over een stijgende trend moeten spreken, alle lijnen van deze indicator stijgen namelijk. De bovenste lijn staat wel op het punt om te kantelen, wil de markt dat voorkomen dan zal er volgende week dinsdag direct een stijging moeten volgen. Dat is overigens iets dat ik betwijfel omdat de Amerikaanse beurzen niet op 2 maar op 3 januari open gaan, dit vanwege de begrafenis van oud-president Ford. Twee januari zal daarom naar ik vooralsnog aanneem geen dag zijn waarop er op de beurzen veel gebeurt. Mocht dinsdag anders blijken dan speel ik daar natuurlijk in de updates wel op in, dat zal ik dan onder andere aan de hand van de uurgrafiek doen.

• Ik zal daarvoor allereerst lijn v gebruiken, de lijn die met uitzondering van 8 december al meerdere keren steun bood. Zolang we ons boven die lijn bevinden is de trend naar boven gericht en is de kans op een doorbraak naar boven dientengevolge het grootst.

• Komen we onder lijn v die bij opening rond 494,7 ligt dan brengt ons dat in de richting van het gap van 14 december dat nog steeds niet gesloten is omdat de bovenkant ervan al meerdere keren steun vormde. Gaat de index dan het gap in dan is dat tevens een daling onder de stippellijn op 490,7 die ik bij de daggrafiek noemde. Een eventuele daling onder lijn v zou het koersverloop dus spannend maken omdat dan de vraag beantwoord zou moeten gaan worden of de steun rond 490,7 intact blijft of doorbroken wordt.

• Voor de hele korte termijn zijn dan ook nog het 50% en het 61,8% Fibonacci niveau in de kwartiergrafiek op respectievelijk 494,9 en 493,9 van belang. Bewegen we naar beneden dan kan er op beide niveaus steun liggen, komt de index echter onder het 61,8% niveau dan betekent dat een daling naar het 100% niveau rond 490,7 dat we al eerder zagen als de bovenkant van het gap in de uurgrafiek en belangrijke steun in de daggrafiek.

• Een daling onder het 50% niveau zou omdat het vrijwel samenvalt met lijn v in de uurgrafiek overigens al vrijwel zeker een beweging naar 490,7 betekenen.

Resumerend:

Het lange termijn beeld van onze beurs is onverdeeld positief te noemen. We bevinden ons in het stijgende lange termijn kanaal ge en bewegen tot op heden in de richting van de bovenkant ervan. Het lange termijn koersdoel van de beweging ligt op het 61,8% Fibonacci niveau van de daling 703 - 218 rond 518 en we zouden als we begin volgend jaar verder stijgen lijn e en dat koersdoel min of meer gelijktijdig kunnen bereiken. Voor de korte termijn betekent dit dat we de weerstand rond 498,5 zullen moeten passeren waar in de weekgrafiek een inverted hammer is ontstaan die een mogelijke top aangeeft. Of we al dan niet een daling inzetten hangt in de daggrafiek dan weer af van de vraag of we wel of niet boven 490,7 weten te blijven, of we naar 490,7 gaan is weer afhankelijk van het koersverloop ten opzichte van lijn v in de uurgrafiek. Van het een hangt het ander af, het is een reeks stappen waarvan we stuk voor stuk zullen moeten nagaan of ze genomen worden of juist niet. Zolang we ons boven lijn v in de uurgrafiek bevinden is de trend in ieder geval naar boven gericht, vooralsnog ga ik op basis daarvan uit van een voortzetting naar boven omdat dat bij een trendlijn de gebruikelijke weg is.

En dan nog dit...

Het beursjaar 2006 zit erop, het was gezien de stijging van de AEX index van 13,4% een uitstekend beursjaar. Vaste lezers weten echter dat het voor mij als analist niet altijd gemakkelijk was om de juiste weg te vinden, de technische analyse liet me hier en daar nogal eens in de steek omdat verkoopsignalen bij herhaling door kopers werden gepareerd. Laten we echter niet terugkijken, de jaarwisseling is bij uitstek het moment om vooruit te kijken. Dat wil ik niet aan de hand van technische analyse doen, want niemand kan bijvoorbeeld voorspellen of we naar beneden uit het lange termijn kanaal in de maandgrafiek gaan vallen of juist naar boven door het 61,8% niveau gaan breken. Ik wil daarom enkele fundamentele zaken noemen die de stemming volgend jaar gaan beheersen.

Allereerst zullen we te maken krijgen met een daling van de Amerikaanse economische groei. Wat zal moeten blijken is of het inderdaad om de 'zachte landing' met een maar beperkt verminderde groei gaat of om een recessie. De aandelenmarkten gaan getuige de rally die we vanaf mei hebben gekend uit van het meest positieve scenario. Van invloed is de situatie op de huizenmarkt. De gemiddelde huizenprijs is gedaald, de woningverkoop en woningbouw gedaald en het aantal onverkochte woningen sterk toegenomen. Dit kan gezien het feit dat de Amerikaanse consumenten de overwaarde van hun huis massaal voor consumptie hebben aangewend de economie in negatieve zin beïnvloeden, in welke mate moet gaan blijken. Dan hebben we niet in het minst nog te maken met enorme macro-economische onevenwichtigheden op wereldschaal, waarbij ik doel op de enorme tekorten van de VS die door de rest van de wereld worden gefinancierd. Economen waarschuwen al lange tijd dat deze onbalans de wereldeconomie enorm zou kunnen schaden op het moment dat men die financiering niet meer wil of kan dragen.

De Europese economie doet het daarentegen momenteel goed, onder meer gestuurd door een groei van de Duitse economie die naar verwachting dit jaar op een groei van 2,5% uit zal komen. De Europese consument geeft weer geld uit, de winkelverkopen nemen toe, en dat geeft velen de hoop dat wij ons zullen weten te onttrekken aan een eventuele lichte malaise in de Verenigde Staten. Ook hier passen echter enkele kanttekeningen. In Duitsland wordt volgende week de BTW verhoogd en er kan worden gesteld dat het bij een deel van de verkopen van de laatste maanden gaat om naar voren getrokken aankopen. De Duitse economische groei van dit jaar heeft wellicht een deel van de groei van volgend jaar afgesnoept. Europa draait verder voor een belangrijk deel op export waarvoor in dollars wordt betaald. De dollar zal met mogelijke renteverlagingen van de FED gecombineerd met renteverhogingen van de ECB zwak blijven, wat nadelig is voor de export. Het bedrijfsleven is in ieder geval wel optimistisch gestemd zoals uit de IFO-index blijkt die op het hoogste niveau sinds 1990 staat, dat is dus positief.

Een grote, maar vreemd genoeg weinig besproken dreiging vormt de enorme geldgroei die we overal in de wereld zien. In de Europese Unie gaat het dit jaar om een groei van 9,3%. Als dit gepaard gaat met een economische groei die vele malen lager is dan betekent dit automatisch het aanwakkeren van inflatie, geld wordt verhoudingsgewijs immers steeds minder waard. De enige oplossing is het verhogen van de rente, maar in de VS heeft men een andere oplossing gevonden, daar maakt men sinds begin dit jaar de geldgroei eenvoudigweg niet meer bekend. 'Wat niet weet wat niet deert' zullen we maar zeggen nietwaar. Dat geldt natuurlijk ook voor de inflatiecijfers uit de EU en ook die uit ons land waar je zonder meer een vraagteken bij kunt zetten. Je kunt het grote deel van de bevolking dat denkt dat de euro het leven aanzienlijk duurder heeft gemaakt natuurlijk zoals politici en de Nederlands Bank doen voor gek verslijten, maar beter zou het vanzelfsprekend zijn als je in plaats daarvan de modellen nog eens na zou gaan om vast te stellen wat de échte inflatie is en is geweest. Dan zie je misschien een heel ander beeld.

Op dit moment echter zijn de voorgaande punten niet meer dan kanttekeningen en verloopt alles meer dan uitstekend. De beurzen vormen daar de illustratie van, afgaand op de wetenschap dat beurzen zes tot negen maanden vooruit plegen te kijken betreffen mijn voorgaande opmerkingen niet meer dan zwartkijken. Laten we hopen dat de markt gelijk heeft, ik gun ons allen een mooie economische groei en geweldige mogelijkheden. Bovenal echter wens ik u en de uwen voor het nieuwe jaar een goede gezondheid toe zodat u ook van al dat moois zult kunnen genieten. -Ad Nooten-

Naar boven