• De AEX index is vandaag onder de stippellijn rond 537,1 gesloten en dat is een uitermate negatieve stap. Het gaat om de neklijn van het omgekeerd hoofd en schouders patroon dat in september werd afgerond, een patroon dat door deze daling ongeldig geworden is. Dacht de aandelenmarkt in september dus nog in positieve zin over de toekomst, nu is dat getuige deze beweging verdwenen. De neklijn had namelijk als voormalige drievoudige weerstand steun moeten vormen. Het gegeven dat de markt de index vandaag op dit niveau niet koopwaardig vond is een veeg teken en bepaald geen teken van kracht.

• De stand onder 537,1 betekent echter nog niet automatisch dat we niet alsnog een stijging zouden kunnen gaan zien, we zijn vandaag namelijk boven het 38,2% Fibonacci niveau gesloten dat rond 528,9 ligt. Dit niveau kan in principe steun vormen en ons de beweging naar boven weer doen oppakken. Voor de bulls onder u is dus nog niet alles verloren, al moet ik daaraan toevoegen dat de daling onder de neklijn nu niet bepaald een demonstratie van kracht is en weinig goeds voorspelt.

• Ik wil daarom mogelijke doelen noemen die bij een vervolg van de daling mijn aandacht zouden krijgen. Het gaat om te beginnen om het 200daags gemiddelde EMA200, de rode stippellijn die momenteel rond 525 steun kan vormen. Daaronder zouden het 50% niveau rond 519,5 en het 61,8% niveau rond 510 nog aan bod kunnen komen. Laat ik nog maar niet denken over een eventuele daling onder 510, want dan zou het helemaal mis zijn.

• De Bollinger Bands zetten ondertussen de overgang naar een dalende trend voort. De middellijn en de onderste lijn dalen al en de bovenlijn is bijna zover, het ziet er niet goed uit. De index trekt samen met de onderste lijn op naar beneden, ook dat is geen goed teken. Als de index dicht bij zo'n buitenste lijn blijft gaat het om een sterke, in dit geval negatieve, beweging.

• In de uurgrafiek blijkt inmiddels een dalend trendkanaal te tekenen te zijn, namelijk het kanaal m-m'. We kunnen dit kanaal de komende dagen goed gebruiken, het zegt ons namelijk dat we zolang we er niet naar boven uitgebroken zijn van een neerwaarts vervolg uit dienen te gaan.

• Voor een extra beoordeling van de neerwaartse beweging let ik daarnaast op het 61,8% Fibonacci niveau van de daling van vanmorgen dat rond 532,3 ligt. Komen we zowel boven dat niveau als boven lijn m' dan moet ik de beweging als een herstelpoging gaan beschouwen.
• Daar de stippellijn rond 531,7 en het 50% niveau rond 531,2 ook nog weerstand kunnen vormen doen we er verstandig aan vooralsnog van lagere indexstanden uit te gaan. Een daling onder 528,8 waar we vanmiddag een korte termijn bodem vormden zou me hierin bevestigen.

Resumerend:

Het omgekeerd hoofd en schouders patroon waarmee de aandelenmarkt in september nog zoveel optimisme etaleerde is niet meer. De AEX-index kwam vandaag namelijk onder de neklijn van het patroon, dat hiermee ongeldig geworden is. De stap symboliseert het in negatieve zin gewijzigde sentiment, al betekent het nog niet noodzakelijkerwijs een voortzetting van de daling. We eindigden de dag namelijk boven het 38,2% niveau in de daggrafiek, waarmee in theorie de optie van een stijging open bleef. De mogelijkheid daartoe zou in principe pas bij een daling onder het 61,8% niveau rond 510 in de daggrafiek verkeken zijn. Daar we boven dat niveau ook rond 525 en 519,5 steun zouden kunnen vinden is het voorbarig om daar al over te spreken. De uurgrafiek wettigt zolang we ons binnen het kanaal m-m' bevinden de verwachting dat we verder zullen dalen, waarvoor het 200daags exponentieel gemiddelde in de daggrafiek het eerste en bij een daling onder die lijn het 50% niveau rond 519,5 het tweede koersdoel vormt. Zien we daarentegen kans om naar boven uit het kanaal te breken dan gaan we ondanks het slot onder 537,1 toch nog proberen tot een herstel te komen. Zolang die uitbraak geen feit is, is het gevaarlijk om hierop te speculeren en is het wijs om van een daling naar 525 of lager uit te gaan.

En dan nog dit...

U zag de voorgaande dagen op deze plek dat zowel de CAC40 als de DAX een trendkanaal verlaten hadden. Vandaag richt ik de schijnwerper op de Engelse FTSE index waar iets soortgelijks is gebeurd.

• De 'footsie' is afgelopen maandag namelijk onder lijn h gekomen die de functie van steunlijn van lijn g over had genomen en dat is uiteraard ook een negatieve ontwikkeling.
• Funest is het echter nog niet, deze graadmeter is namelijk nog boven de neklijn van het omgekeerd hoofd en schouders patroon gebleven dat hier net als bij onze AEX in september ontstond. De lijn ligt rond 6390 en kan een verdere daling nog verhinderen, ook hier is een verdere daling dus nog niet zeker. -Ad Nooten-

Naar boven          Overzicht van eerder in En dan nog dit... besproken onderwerpen