-
De AEX is
deze week door de stippellijn gebroken die zich middenin
het stijgend trendkanaal
x-a bevindt en dat is een
belangrijke ontwikkeling. Het opent namelijk de weg naar
de top die vorige maand rond 328,5 ontstond. Wil de
markt de stijgende trend intact houden dan is het nu van
belang dat we ons direct naar en zo mogelijk boven die
waarde begeven. Mocht er namelijk een top ontstaan onder
328,5 dan kan de stijging alsnog worden afgebroken.
-
We
bevinden ons momenteel in een positie waarin er een
lagere top zou kunnen ontstaan. We hebben weliswaar het
61,8% Fibonacci
niveau van de daling 328,5 - 297 rond
316,5 uitgenomen, maar hebben nog wel te maken met twee inverted
hammers die de voorgaande dagen zijn ontstaan.
Deze kunnen een top betekenen, al zijn zij nog niet
bevestigd en kunnen we er dus nog niet zeker van zijn.
-
Hier komt
bij dat er vandaag bij het sluiten van het gap
van afgelopen woensdag een hammer
is gevormd en dat
is een candle die op steun wijst. Het is volgend op deze
hammer mogelijk dat we komende week verder stijgen en de
recente toppen rond 320,1 uitnemen. Dat zou ons niet
alleen verder doen stijgen in de richting van 328,5,
maar de kans dat we die waarde bereiken vanwege de stand
boven het 61,8% niveau ook groot maken.
-
Negatief
kan de ontwikkeling alleen worden in het geval we onder
het laagste punt van vandaag komen dat rond 314,7 lag.
Dat zou namelijk de hammer van vandaag van zijn waarde
ontdoen.
-
In die
uurgrafiek is vanmiddag na het sluiten van het gap
van
jongstleden woensdag een engulfing
bullish line ontstaan.
Het wijst op een bodem, die overigens een fractie boven het 23,6%
niveau ligt van de Fibonacci
lijnen die ik vanmiddag
over de stijging 297 - 320,1 tekende. Dit niveau ligt
namelijk rond 314,6. De beweging aan het eind van de handelsdag
duidt op een opwaarts vervolg.
-
Mocht dat
opwaarts vervolg er overigens niet komen en de AEX onder
314,6 belanden dan gaan we naar de laatste bodem rond
312,6 of lager. Op 312,6 ligt namelijk een bodem van
afgelopen dinsdagmiddag, hetgeen steun op zou kunnen
leveren. Andere mogelijke steunniveaus mocht de index
dan nog verder dalen vinden we rond 311,2, 308,5 en
305,8, het gaat om Fibonacci niveaus.
- In hoeverre we
aanstaande maandag verder kunnen stijgen hangt af van
het koersverloop ten opzichte van twee Fibonacci
niveaus
van de daling 320,1 - 314,7 rond 317,4 en 318. Op beide
niveaus zou eventueel topvorming kunnen volgen en een
hervatting van de neerwaartse beweging opgestart kunnen
worden.
- Zouden we echter door
318 breken dan keren we terug naar 320,1 of eventueel
hoger.
- Kijk ik naar wat
vanmiddag gebeurde dan is de kans op een stijging groot.
De Amerikaanse S&P500 futures werden ondanks een
tegenvallend consumentenvertrouwen naar boven gestuwd,
de gangbare praktijk in de VS na tegenvallende cijfers.
Er zijn altijd wel grote kopers, die ook nog eens extra
vraag in de markt leggen op het moment dat er
weerstandsniveaus worden bereikt. Beurzen lijken dankzij
deze sturing met S&P500 futures tegenwoordig niet
meer dan een dag of wat te kunnen dalen. Hier komt op
een zeker moment een eind aan, maar grote partijen
zullen alles doen om dat te voorkomen. Reken maar dat
zij zo kort voor het moment waarop de bonussen voor dit
jaar worden vastgesteld de indices als het even kan niet
meer zullen laten lopen. Een daling komt er dus pas op
het moment dat er een zodanige aanleiding is dat
dergelijke spelers de controle noodgedwongen kwijtraken.
Blijft een dergelijk bericht uit dan blijven we stijgen,
in ieder geval tot de buit aan het eind van het jaar is
veiliggesteld. Zwartgallig opgemerkt misschien, maar zo
zit de financiële sector helaas in elkaar. De
Amerikaanse bankensector bewijst dit, daar worden
momenteel recordbonussen voorzien en men schaamt zich
daar geenszins voor. Politiek en maatschappij kijken
machteloos toe terwijl de voorman van Goldman Sachs
onlangs in een
interview met de Sunday Times letterlijk zei
"het werk van God te doen".
Resumerend:
De doorbraak door de stippellijn
middenin het kanaal x-a in de weekgrafiek opent in principe
de weg naar 328,5 of hoger. De stijging boven het 61,8%
niveau in de daggrafiek doet hetzelfde, want op een beweging
boven een 61,8% niveau volgt veelal een terugkeer naar het
100% niveau en dat ligt hier op 328,5. Belemmering vormen
nog de twee inverted hammers in die daggrafiek, waarvan de
bovenkant rond 320,1 ligt. De hammer van vandaag wijst
echter op steun. Weten we in de kwartiergrafiek
boven 318 te komen dan keren we terug naar 320,1, breken we
daar dan doorheen dan zetten we de stijging richting 328,5
voort en is er alle kans dat we die grens ook bereiken.
Zolang we echter niet door 318 breken bestaat de
mogelijkheid van een
daling. Lagere standen komen er op de borden mochten we door
316,4 zakken, dan gaan we namelijk naar 312,6 of lager.
Andere mogelijke steunniveaus zijn dan 311,2, 308,5 en
305,8.
En
dan nog dit...
Ik krijg de laatste tijd
regelmatig mailtjes van lezers die gebruik maken van
indicatoren en in diverse grafieken momenteel een
verschijnsel zien optreden dat bekend staat onder de naam divergentie.
Daar wil ik vanavond op in gaan.
- U ziet de daggrafiek van
de S&P500 index met daaronder een indicator met de
naam Relative Strength Index (RSI), een van de bekendste
indicatoren uit de technische analyse. De graadmeter
kent zoals ik gisterenavond besprak een patroon van
hogere toppen en hogere bodems en het is momenteel de
vraag of de index de laatste top zal weten te doorbreken
om zo een nieuwe hogere top aan het proces toe te
voegen.
- Opmerkelijk is nu dat
noch het patroon van hogere toppen noch dat van hogere
bodems bevestigd wordt in de indicator. Dit is overigens
niet alleen bij deze indicator het geval, maar ook bij
andere veel toegepaste indicatoren. Terwijl de bodems
steeds hoger komen te liggen toont de dikke blauwe lijn
onder de RSI aan dat de bodems daar steeds lager
belanden. Aan de bovenkant zien we dezelfde afwijking,
hier laat de dikke bruine lijn steeds lagere toppen zien
terwijl de S&P500 juist steeds hoger komt. Dit
verschijnsel noemt men divergentie.
- De theorie wil dat
divergentie op een zeker moment in topvorming
resulteert, maar dat blijft zoals u ziet tot dusverre
uit. De S&P500 staat zelfs op het punt de top van
vorige maand te doorbreken en zo op een nieuwe hogere
top af te stevenen. Ga je op grond van de divergentie
uit van topvorming dat zit je helemaal scheef.
- Dit is een van de
redenen dat ik geen indicatoren gebruik, terwijl ik dat
in het verleden wel deed. De theorie zegt niets over de
tijdspanne waarover divergentie kan voortduren, dat is
het eerste dilemma. Er kan een top komen, maar je weet
nooit wanneer. De theorie sluit verder niet uit dat de
S&P500 op een zodanige wijze verder stijgt dat er in
de RSI alsnog een stijging boven de bruine lijn en de
laatste top rond 68,5 volgt. Zo kan het dus gebeuren dat
je lange tijd op grond van divergentie uit gaat van
topvorming, terwijl het resultaat uiteindelijk is dat de
stijging gewoon doorzet en de divergentie daardoor op
een zeker moment alsnog verdwijnt. De top in september
was daar een voorbeeld van. Je kunt zo in de situatie
komen dat je jezelf lange tijd tevergeefs blindstaart op
dit fenomeen en zo op het verkeerde been komt te staan.
- Ik maak daarom liever
gebruik van harde grenzen om een inschatting te maken
van het toekomstig koersverloop. Bodems en toppen zijn
van die concrete grenzen. Breekt de S&P500 door de
top rond 1100 dan betekent dat een nieuwe stap in het
patroon van hogere toppen en dus een nieuwe fase in de
opwaartse beweging. Breekt de index niet door 1100 dan
heb ik pas bij een daling onder 1030 een hard bewijs van
een omslag in handen en niet eerder, zo eenvoudig ligt
het. -Ad Nooten-
(geplaatst
vrijdag 13 nov 2009, 19.45u)
Eerder
vandaag verschenen de volgende updates:
13 nov 09.15u: Bovenkant
gap wederom verdedigd
13 nov 10.00u: Stijging
AEX werd niet voortgezet
13 nov 11.00u: Druk naar
beneden wordt groter
13 nov 12.15u: Winst AEX
nog steeds bewaakt
13 nov 13.00u: Er is nog
geen besluit genomen
13 nov 14.00u: De kogel
is eindelijk door de kerk
Arcadis: Uitbraak na verhogen
winstverwachting
13 nov 15.00u: Herstel
AEX door cijfers uit VS
13 nov 16.00u: AEX heeft
de daling weer vervolgd
13 nov 17.00u: En altijd
gaat het weer omhoog
Overzicht
van eerder in En
dan nog dit... besproken onderwerpen
Naar boven
|