• Het is uitermate spannend aan het Damrak, de AEX index staat namelijk op het punt aan de onderkant uit de dalende driehoek cd te breken. Een dalende driehoek is een bearish patroon en resulteert over het algemeen in een neerwaartse uitbraak, een daling zou dus geen verbazing wekken. De steun rond lijn d is wel erg stevig, dat moeten we ons realiseren. We zijn sinds november vorig jaar al vier keer opgeveerd van lijn d en gisteren leek de vijfde keer te gaan worden.

• De candle van gisteren staat door de daling van vandaag echter eenzaam en alleen in deze grafiek. Met een gap vóór de candle en een gap erna staat de candle als een eiland ten opzichte van het vasteland gescheiden van de overige candles en dat maakt het tot een island-reversal oftewel eiland-omkeerpatroon. Dit is een patroon dat we niet zo vaak in grafieken zien en als het al optreedt is dat meestal aan het eind van een stijgende trend. Het patroon blijft ook niet altijd staan, we zullen morgen rekening moeten houden met een poging het tweede gap te sluiten zodat de candle niet meer alleen staat.

• Dat zal geen eenvoudige zaak worden, de VS zal daarvoor vanavond een sterk herstel moeten laten zien en de hulptroepen van Bush kunnen dus aan de slag. Een Dow Jones onder de 10.000 grens zou slecht zijn voor zijn herverkiezing. We kunnen door de ontwikkeling van vandaag het trendkanaal rr' tekenen met zowel aan de boven- als aan de onderkant twee raakpunten en dat toont ons een fraaie neerwaartse beweging. We hebben aan de bovenkant overigens nog ruimte om het gap te sluiten zonder het kanaal te hoeven verlaten.

• De EMA50 (50daags gemiddelde) is vandaag definitief door de EMA200 (200daags gemiddelde) gedaald en dat geeft een verkoopsignaal voor de middellange termijn. Het is niet zo erg bruikbaar om op te handelen, maar het geeft aan dat de beurs de komende maanden een daling te wachten staat. Dit natuurlijk op voorwaarde dat de EMA50 ook onder de EMA200 blijft.

• Ik heb het kanaal rr' uit de daggrafiek overgenomen in deze grafiek, dan kunnen we de beweging de komende beursdagen ook overdag volgen. Zoals het er nu naar uit ziet zijn we onderweg naar de onderkant van het kanaal, waarbij we rond 324 steun kunnen ondervinden van een nog niet gesloten gap dat eerder deze week ook al steun gaf. Ik vermoed dat we dat gap in dat geval moeiteloos zouden kunnen passeren.

• Het eiland waar ik in de daggrafiek over sprak bestaat hier natuurlijk uit 9 candles, voor elk uur een. Het gap tussen deze candles en die van vandaag is nog open, we hebben het gebied gewoon overgeslagen. We moeten er in onze analyse echter wel rekening mee houden dat er alsnog een poging zal volgen het te sluiten, de island reversal is namelijk een patroon dat niet vaak definitief in de grafieken blijft staan. Vandaag ontbeerde het de kopers in de markt in ieder geval aan kracht om dit voor elkaar te brengen.

• Zoomen we in op het laatste deel van de grafiek dan zien we dat men in Amsterdam aan het eind van de middag in ieder geval nog niet zoveel vertrouwen in een goede afloop had. We daalden onder de stippellijn waar we gedurende de dag nog twee keer steun vonden, die stippellijn is voor de korte termijn weerstand geworden. Daarnaast is de onderkant van het gap bij de lijn v natuurlijk weerstand en het is een punt waar de beurs graag naar terug zou willen gaan om te proberen het gap te sluiten.

Resumerend:   De schrik zat er vandaag goed in, de index sloot met een verlies van bijna 2% en deed zo een groot deel van de stijging van de afgelopen twee dagen teniet. Het gevecht om de steun rond 325 is daarmee nog steeds in volle gang, maar de beslissing is nog niet gevallen. Wat gaat er nu gebeuren? U moet er niet van staan te kijken als we morgen toch weer naar boven gaan. Een island reversal is een vrij zeldzaam patroon en het is heel wel mogelijk dat de markt het patroon morgen alsnog wil laten verdwijnen door het gap van vanochtend te sluiten. Er zal dan wel wat meer vertrouwen in de markt moeten komen dan vandaag het geval was, wellicht zorgen de Amerikanen daar vanavond wel voor. Dan heb ik tot slot nog een argument dat niet van technische aard is. Ik kan me maar moeilijk voorstellen dat de partijen die gisteren en eergisteren nog zorgden voor een sterke opleving de strijd zonder slag of stoot zullen staken om zich neer te leggen bij een zo belangrijke daling onder het steunniveau in de buurt van 325. Van een definitieve daling onder dat niveau zou namelijk een ernstig negatief signaal uit gaan en men zal dat als het even kan willen voorkomen. -Ad-

En dan nog dit....  

Ik gaf u gisteren de belangrijkste regels van Victor Sperandeo, regels die u nodig heeft om in de markt succesvol te kunnen zijn. Niet iedereen deelt die mening, een lezer noemde Sperandeo een "lekkere theoreticus" en heeft moeite om deze punten in de praktijk toe te passen. Hij reageerde kort op ieder van onderstaande punten, dat is een leuke aanleiding om er op in te gaan. Hij zal vast niet de enige zijn die worstelt met dit soort zaken. Zijn opmerkingen zijn gearceerd en daaronder vindt u steeds mijn reactie, vandaag de eerste helft en morgen de rest.

1) Handel volgens een plan en houd u daaraan.

Er is een tijd geweest dat elk plan faalde en dat ik dacht dat ik niet goed zou worden.

De markt is de afgelopen jaren niet gemakkelijk geweest en het is ook niet eenvoudig geweest een plan te maken, dat is het trouwens nog steeds niet. Toch zijn er steeds weer trends geweest waarop u had kunnen handelen. Er zijn verschillende methodes denkbaar om van dergelijke trends te profiteren. U kunt bijvoorbeeld denken aan een breakout-systeem waarbij u in een stijgende trend instapt zodra een nieuw topje is gemaakt. Een ander zal ervoor kiezen te handelen op de steun- en weerstandslijnen van kanalen. Anderen zullen uitgaan van indicatoren die koop- of verkoopsignalen geven en daarop handelen, weer een ander zal de voorkeur geven aan candles. Welke methode u ook kiest, houd u eraan en verander niet steeds. Als het na een tijd structureel niet blijkt te werken (u kunt dat bijvoorbeeld op papier uitproberen) of u voelt er zich niet lekker bij, zoekt u alsnog een andere manier van werken die beter bij u past.

2) Handel in de richting van de trend (the trend is your friend).

Als de richting van de trend steeds wijzigt word ik gek.

U moet als belegger bereid zijn steeds van mening te veranderen als de markt u dat aangeeft. Ik heb wel eens gekscherend de vergelijking gemaakt met een windvaantje dat steeds met de wind mee wappert. Een belegger, zeker de korte termijn belegger, moet zich in de markt gedragen als een windvaantje. Het is een dooddoener, maar de markt heeft altijd gelijk.

3) Gebruik een stoploss.

Hoe groot moet die dan zijn? De AEX heeft dagen met een slag van 2 punten gekend en een future telde in europunten hard.

U kunt voordat u instapt bepalen waar u op grond van de grafiek uw stoploss kunt leggen, dat kan bijvoorbeeld een steunniveau of een lijn zijn. U kunt verder bepalen wat uw koersdoel is als u zou instappen. De verhouding tussen beiden moet goed zijn. Als uw stoploss ver weg ligt, maar uw koersdoel dichtbij dan is het te behalen rendement te laag in verhouding met het risico dat u loopt en kunt u de transactie beter niet uitvoeren. Ligt de stoploss dichtbij en de eerstvolgende weerstand ver weg dan is dat een veel gunstiger verhouding. De afstand tussen stoploss en positie moet daarnaast natuurlijk afhangen van uw financiële draagkracht.

4) Blijf bij twijfel uit de markt.

Ik ben hierdoor eens anderhalf jaar uit de markt geweest, tsjonge wat een lol.

Lol of niet, het is wel een verstandig besluit. Twijfel is geen goede basis om trades aan te gaan. Toch is het de moeite waard om de grafieken uit die periode nog eens te onderzoeken. Waren er echt geen dagen met trends? Zag u geen kanalen? Waren er geen steunniveaus? Onderzoek de reden van uw twijfel en zoek naar andere mogelijkheden, wellicht kon u geen lange termijn trend ontwaren maar waren er wel korte termijn trends of omgekeerd. Ga na of u daar op in had kunnen spelen.  Onzekerheid zult u daarentegen altijd moeten accepteren, als dat u tot uw twijfel brengt kunt u uw geld beter vastrentend beleggen.

5) Heb geduld en handel niet te veel.

In die tijd handelde ik nooit.

In grafieken komen steevast koop- en verkoopsignalen voor, het is een kwestie van wachten op het juiste moment en het toepassen van de juiste -bijbehorende- strategie. De een zal sneller kansen zien dan de ander, accepteer dat en doe alleen dingen waar u zich lekker bij voelt. Velen voelen zich ondanks twijfel gedwongen om altijd in de markt te zijn, dat is uiterst gevaarlijk. Er komen altijd weer nieuwe kansen, wacht langs de kant op het juiste moment.

6) Laat winsten lopen, kap verliezen af.

Yep...

Je zult de mensen de kost moeten geven die veel te vlug winst nemen, maar in het geval van verlies veel te lang vast houden aan hun positie. Zij maken met een transactie zoveel verlies dat ze de winst van talloze voorgaande trades in één keer kwijt zijn. Sluit een verliesgevende positie zo snel mogelijk, zet het verlies van je af en zoek naar een nieuwe mogelijkheid. Probeer verder zoveel mogelijk winst te maken uit een goed verlopende trade. Heb je daar de rust niet voor probeer dan deels winst te nemen, dan heb je dat in ieder geval binnen. Laat de maximalisatie van winst je ook weer niet zover drijven dat je teveel risico gaat nemen, als je je laat leiden door hoop in plaats van denkwerk zit je meestal al verkeerd.

7) Laat winst niet veranderen in verlies.

Nee... Heb je sommige indexen wel eens zien knallen?

Dat heb ik zeker en dat moet je voor zijn. Pas als je op winst staat je stoploss niveau aan. Stoploss is in dit kader een verkeerd woord voor een winstgevende positie, wat ik bedoel is dat je het moment van uitstappen zodanig kiest dat je altijd winst over houdt. Je kunt bijvoorbeeld gebruik maken van een trailing stop, een stop die met je positie mee beweegt.

8) Koop op zwakte en verkoop op kracht.

Had je moeten doen in de recente langzame crash van de markten. Was je failliet gegaan.

Hier wordt zwakte en kracht in lopende trends bedoeld, waarbij je handelt in de richting van de trend. Stel je hebt een stijgende beweging. Op een gegeven moment vertoont die stijging een dip en vertoont daarmee een zekere zwakte. Dat kan een uitgelezen moment zijn om in te stappen voor een rit naar boven. Gaat het dan inderdaad naar boven volg het dan kritisch, zo kan een krachtige stijging bijvoorbeeld meteen ook het eind van een beweging inluiden. Ik doe dat zelf altijd door in een korte termijn grafiek, korter dan degene waar ik op handel, te speuren naar toppatronen. Bij twijfel sluit ik een deel van mijn positie om de rest nog mee te laten lopen in een eventueel vervolg. Soms is het ook wel eens de moeite waard om bij een extreem lange candle de winst binnen te halen, lange candles vormen namelijk nogal eens de laatste stap. In een dalende beweging geldt het omgekeerde. Een neerwaartse trendmatige beweging kent zwakte als er een kort opwaarts herstel is. Gebruik zo'n herstel bijvoorbeeld om put opties te kopen. Schiet de koers dan naar beneden (kracht) kijk dan op een andere manier naar de markt, speur dan naar het juiste moment om winst te nemen.

Naar boven