• Traditioneel begin ik deze analyse op vrijdag met de weekgrafiek en een glaasje port om het begin van het weekend te vieren. Prima combinatie, kan ik u aanbevelen ! Om te beginnen wil ik u verwijzen naar de analyse van vorige week, als u die tenminste nog niet gelezen heeft, omdat die een goed lange termijn perspectief geeft voor zover dat althans op dit moment uit de grafiek te destilleren is. Er is sprake van een zeer groot hoofd- en schouders patroon met de lijn B als neklijn. Het koersdoel van dit patroon, een AEX van ongeveer 60 punten, blijft geldig zolang de index onder de neklijn B blijft. De index is na de uitbraak uit het dalend trendkanaal FF' onderweg naar de weerstand op 370 en/of de lijn B en we zullen dus moeten verifiëren dat de index aan de eerste vereiste van het patroon blijft voldoen en onder de neklijn blijft. Komt de index daarboven dan vervalt het koersdoel en zal ik de lange termijn analyse noodgedwongen moeten herzien. De Fibonacci lijnen in de grafiek waarvan u er twee ziet, respectievelijk het 23,6% en het 38,2% niveau, suggereren dat de index naar het 38,2% niveau op 405 door zal lopen omdat we het 23,6% punt gepasseerd zijn. Dat is een goede reden om de koersontwikkeling nauwkeurig te volgen.

• De index is drie weken geleden naar boven uit de stijgende rechthoekige driehoek JJ' gestegen en dat was natuurlijk een koopsignaal. We zijn daarna wat teruggezakt naar de bovenkant van de driehoek, die terugval is te zien als een test van de uitbraak. We kunnen dit beter in de daggrafiek bekijken omdat we daar het patroon wat groter zien als driehoek mm'.

• De terugval, in het vakjargon pullback of throwback geheten, die gestart is nadat we dinsdag de rechthoek 353,5 - 360,3 naar beneden verlieten heeft tot doel het testen van de steun op 345. Dit is een gebruikelijke beweging na een uitbraak uit een patroon en de bovenkant van het patroon zal zich nu moeten bewijzen als steun. De index zal hiervoor op of boven dit niveau een bodem moeten vormen. 

• De AEX index had gisteren het 38,2% Fibonacci niveau op 347 nog niet bereikt en ik nam door het ontstaan van een thrusting line aan dat de graadmeter daarom nog verder zou gaan dalen. Dit gebeurde vandaag niet, de index steeg.

• De markt was daarbij wel onderhevig aan tegengestelde invloeden, dat is te zien aan de doji die vandaag is ontstaan. Een doji markeert een sessie waarin de opening en het slot dicht bij elkaar lagen en waarin noch de kopers noch verkopers de overhand konden krijgen, hoewel ze het wel allebei probeerden. Als u niet thuis bent in de candlestick techniek zult u zich misschien afvragen hoe dat te zien is. Het streepje geeft aan dat er geen verschil was tussen opening en slot, het lichaam van een candle is namelijk steeds het koersgebied tussen de openingskoers en de slotkoers. De verticale streepjes boven en onder dit platte lichaam laten zien dat de index wel degelijk naar boven en beneden is geweest, maar desondanks weer teruggekeerd is naar de openingskoers. Zowel kopers als verkopers hebben het geprobeerd, maar het lukte geen van beiden de macht te houden. De markt aarzelde dus vandaag.

• Die aarzeling vond plaats onder de dalende lijn p die dan ook volgende week van groot belang wordt. De lijn loopt maandag rond 352 en dat is dus een prima handvat voor de start van volgende week. Blijven we onder dat punt dan zet de daling richting 345 zich nog voort, komen we erboven dan volgt een aanval op de onderkant van de rechthoek op 353,5. Passeren we die grens dan mogen we er van uit gaan dat de bodem echt is afgerond.

• We zoomen nog wat verder in en komen bij de uurgrafiek.

• Hier is wel het een en ander over te vertellen. Na de doorbraak uit kanaal pp' die vanmorgen in het eerste uur plaats vond vormde zich het kanaal qq'. Binnen dit kanaal ontstond onder het cijfer 1 een toppatroon bestaande uit drie candles, een evening star. Dit toppatroon bevindt zich net onder de onderkant van de rechthoek 353,5 - 360,3 en de stijging kon daarmee gezien worden als een test van de neerwaartse uitbraak van drie dagen geleden. De index zette vervolgens de weg naar beneden in en de conclusie was gerechtvaardigd dat de daling zich na deze test voort zou kunnen zetten. Het kanaal qq' had ten opzichte van het voorgaande kanaal pp' de juiste verhouding om als vlag gezien te kunnen worden. Een vlag is een voortzettingspatroon en toen de index naar beneden uit de vlag brak leek dat ook de daling te worden vervolgd. Boven punt 2 ontspon zich vervolgens een heel ander scenario, de markt negeerde het verkoopsignaal en de index steeg plots weer terug in het kanaal. Ik heb de afgelopen maanden al regelmatig beweerd dat de technische analyse slecht bruikbaar is omdat verkoopsignalen wonderlijk genoeg heel vaak leiden tot een scherpe stijging. Dit is naar mijn mening de manier waarop de stijging in de daggrafiek voortdurend in de onderliggende grafieken in stand wordt gehouden. Op ieder verkoopsignaal in de korte termijn grafieken ontstaat op een of andere manier extra koopdruk waardoor het signaal direct teniet wordt gedaan. Het resultaat is dat de index in de "hogere" grafieken als daggrafiek en weekgrafiek voortdurend een patroon van hogere bodems en hogere toppen laat zien. Analisten zeggen dan aan de hand van dat patroon in die daggrafiek dat de technische analyse prima werkt, maar vergeten dan voor het gemak maar dat dat mogelijk is dankzij ingrepen op verkoopsignalen in de "lagere" grafieken. Ik gebruik het woord ingrepen bewust, omdat ze steevast optreden na verkoopsignalen en er dus een structuur aan ten grondslag lijkt te liggen.

• De index is door deze beweging weer teruggekeerd in kanaal qq' dat we als we verder gaan naar de 15min grafiek terug zien als kanaal yy'.

• Hier is niet alleen goed te zien dat de index niet alleen terug is gekomen in het kanaal yy', maar er ook nog eens steun heeft gevonden aan het eind van de handel. Het is daarom mogelijk dat de index maandag boven deze lijn blijft.

• Hoewel het niet mijn gewoonte is om over nog niet voltooide patronen te praten alsof ze al wel voltooid zijn doe ik dat vandaag toch. Vanwege de dalende lijn p in de daggrafiek moet ik ook rekening houden met de kans op een daling en er is een potentieel patroon te zien dat hierbij zou passen, als het althans maandag afgerond wordt. Het gaat om een hoofd- en schouders patroon dat zich boven de lijn z zou kunnen ontwikkelen. Het patroon staat met de letters S, H en S aangegeven en de vraagtekens staan erachter omdat het niet zeker is dat dit patroon zich inderdaad gaat ontwikkelen. Zou de index onder lijn z dalen dan zou dat vanaf het uitbraakpunt een daling ter grootte van het hoofd, 3,5 punt, betekenen.

• Er is nog een reden om rekening te houden met een daling en dat is het feit dat de index in de middag gekeerd is op het 61,8% Fibonacci niveau rond 352. Dit houdt in dat er nog net sprake is van een correctie die ruimte open laat voor een vervolg naar beneden.

Resumerend: De lijn p in de daggrafiek is wat mij betreft de belangrijkste lijn uit de analyse van vandaag, omdat die maandag het verschil gaat maken tussen een vervolg richting 345 of een vervolg richting 353,5 en mogelijk opnieuw 360,3. De lijn loopt maandag rond 352 en dat valt niet toevalligerwijs samen met het 61,8% niveau in de 15min grafiek, verschillende instrumenten wijzen wel vaker op dezelfde punten. Ze ondersteunen en versterken dan elkaar en ik trek er de conclusie uit dat het lang niet zeker is dat we in de daggrafiek de bodem boven 345 hebben gezet. Blijven we maandag onder 352 dan wordt vervolgens de lijn z belangrijk, omdat dat de neklijn is van een mogelijk hoofd- en schouders patroon. Stijgen we maandag boven 352 dan betekent dat dat we niet meer verder zullen dalen naar 345 en dat we opnieuw de rechthoek van onderen aan gaan vallen, dan waarschijnlijk met meer succes. Welnu, mijn glaasje port is leeg en mijn "pen" ook, dus dit is een mooi moment om er een punt achter te zetten. Ik wens u een goed weekend. -Ad-

En dan nog dit....

Weinig alcohol verbruiken is ook een vorm van belastingontduiking. (K.J. Jacobs)